Tìm hiểu về phác đồ điều trị HIV với thuốc ARV bậc 1
Chào bác sĩ, bố em năm nay 53 tuổi, phát hiện mắc HIV 2 tháng nay. Hiện bác sĩ có kê cho bố em thuốc để uống hằng ngày. Em có hỏi thì bác sĩ giải thích là uống thuốc ARV, điều trị theo phác đồ bậc 1. Xin bác sĩ cho em hỏi, thuốc ARV là thuốc gì? Uống thuốc này có khỏi được bệnh không? Và phác đồ bậc 1 là cái gì ạ?
Trả lời:
Gọi điện Tư vấn và Hẹn khám Bác sĩ: 19001246
Bảo mật danh tính hoàn toàn!
Chào bạn, Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về cho chúng tôi. Câu hỏi của bạn cũng đồng thời là thắc mắc chung của rất nhiều bệnh nhân nhiễm HIV. Thực ra ARV không phải là một loại thuốc duy nhất mà nó là tên gọi chung của nhóm thuốc kháng virus. Bạn có thể tham khảo những thong tin dưới đây để biết rõ thêm về thuốc và cách dùng thuốc.
1. Thuốc ARV là gì? Thuốc ARV có những loại nào?
ARV là viết tắt của Antiretrovaral có nghĩa là ức chế các loại retrovirus. ARV là tên gọi chung của rất nhiều loại thuốc điều trị dùng cho những người bị HIV và một số loại virus khác như viêm gan B, viêm gan C. Cần khẳng định rằng, thuốc không có tác dụng diệt hoàn toàn virus mà chỉ có tác dụng ức chế sự sinh trưởng của virus, giảm lượng virus trong cơ thể. Để hiểu rõ hơn, bạn có thể tra cứu thông tin nhanh tại bài viết giới thiệu về Thuốc ARV của bác sĩ Dương.
Dựa trên cách tác dụng của thuốc lên sự nhân lên của virus, các nhóm thuốc ARV được chia thành nhiều loại. Hiện nay, những loại thước được sử dụng tại Việt Nam là:
- Nhóm ức chế men sao chép ngược nucleoside và nucleotide (NRTI):
- AZT: Zidovudin
- d4T: Stavudin
- 3TC: Lamivudin
- ddl: didanosine
- ABC: Abacavir
- TDF: Tenofovir
- Nhóm ức chế men sao chép ngược không phải là nucleoside (NNRTI):
- NVP: Nevirapin
- EFV: Efavirenz
- Nhóm ức chế men protease (PI):
- RTV: Ritonavir
- IDV: Indinavir
- LPVr: Liponavir + Ritonavir
Mặc dù lượng thuốc tại Việt Nam ít hơn một số quốc gia khác nhưng những thuốc đó có hiệu lực và hiệu quả gần như tương đương với các nước phát triển.
Nếu điều trị ARV hiệu quả thì có thể làm chậm sự tiến triển hoàn toàn của AIDS trong nhiều năm, làm giảm nguy cơ lây truyền và làm tăng chất lượng sống của người nhiễm HIV/AIDS. Thuốc ARV được khuyến khích sử dụng lết hợp để ngăn chặn hình thành khánh thuốc.
Tác dụng của ARV:
Như đã nói, thuốc không có tác dụng chữa khỏi hoàn toàn bệnh HIV mà chỉ ức chế sự nhân lên của virus HIV và kìm hãm lượng virus trong máu ở mức thấp nhất. Từ đó, ngăn chặn virus phá hủy các tế bào thuộc hệ thống miễn dịch, giúp phục hồi chức năng miễn dịch, giảm nguy cơ mắc và tử vong do các bệnh nhiễm trùng cơ hội ở bệnh nhân nhiễm HIV.
Thuốc còn có tác dụng kéo dài thời gian chuyển từ HIV sang AIDS (Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải, acquired immunodeficiency syndrome, là giai đoạn cuối của HIV).
_____________________________
HELLO DOCTOR - MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG
_____________________________
2. Phác đồ điều trị HIV với ARV bậc 1 là gì?
Phác đồ điều trị bằng ARV hiện nay tại Việt Nam có 3 loại: bậc 1, bậc 2, bậc 3. Hiểu nôm na là khi điều trị bằng ARV bậc 1 mà không đạt hiệu quả như mong muốn hoặc xảy ra tình trạng kháng thuốc thì người bệnh sẽ được chuyển sang phác đồ bậc 2, bậc 3. Phác đồ bậc 3 chưa thật sự phổ biến và chi phí khá đắt đỏ, người bệnh muốn tiếp cận điều trị cần đến bệnh viện Nhiệt đới Trung ương để được tư vấn.
Nói như thế không có nghĩa là phác đồ bậc 2 tốt hơn bậc 1. Đi đôi với hiệu quả tiêu diệt virus chính là những tác dụng phụ nặng nề hơn. Bệnh nhân không nên tự ý đổi phác đồ khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Phác đồ bậc 1 gồm những dạng sau:
- Cho người lớn và trẻ em trên 10 tuổi, (bao gồm cả phụ nữ mang thai nhiễm HIV)
- Trẻ em từ 3-10 tuổi:
-Trẻ em dưới 3 tuổi:
3. Vậy những bệnh nhân nào được dùng phác đồ bậc 1?
Tất cả người nhiễm HIV không phụ thuộc giai đoạn lâm sàng và số lượng tế bào CD4.
Trẻ dưới 18 tháng tuổi có kết quả xét nghiệm PCR lần 1 dương tính hoặc có kháng thể kháng HIV dương tính đồng thời có biểu hiện sau: nấm miệng, viêm phổi nặng, nhiễm trùng nặng hoặc có bất kỳ bệnh lý nào của giai đoạn AIDS. Ngừng điều trị ARV khi trẻ được xác định không nhiễm HIV.
Mẹ có xét nghiệm sàng lọc có kết quả phản ứng với kháng thể kháng HIV khi chuyển dạ hoặc sau sinh hoặc đang cho con bú: tư vấn và điều trị ARV ngay cho mẹ đồng thời làm xét nghiệm khẳng định nhiễm HIV. Nếu kết quả xét nghiệm khẳng định nhiễm HIV của mẹ âm tính thì ngừng điều trị ARV.
_____________________________
HELLO DOCTOR - MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG
_____________________________
4. Những lưu ý khi dùng thuốc ARV bậc 1
Các tác dụng phụ của các thuốc bậc 1 thường nhẹ hơn bậc 2 và bậc 3, tuy nhiên không phải là chúng không có ảnh hưởng đến cơ thể. Những tác dụng có thể gặp là nôn, buồn nôn, tê bì, rối loạn cảm giác…
Người bệnh nên uống thuốc đầy đủ và tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ.
Để đạt hiệu quả cao trong điều trị ARV, giảm nguy cơ kháng thuốc, người bệnh cần tuân thủ điều trị tốt, uống thuốc đúng và đủ liều. Đồng thời người bệnh cần thực hiện các hành vi an toàn phòng lây nhiễm thêm các dòng HIV mới, đặc biệt là HIV kháng thuốc.
Tóm lại:
- Thuốc ARV là thuốc kháng virus được chỉ định cho hầu hết các trường hợp nhiễm HIV.
- Thuốc không có tác dụng chữa khỏi hoàn toàn bệnh mà chỉ có thể hạn chế sự nhân lên của virus, kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân. Tuy nhiên, hiệu quả của thuốc hiện nay đã được chứng minh là có thể làm tăng thêm 15-20 năm tuổi thọ cho bệnh nhân HIV.
- Điều trị HIV bậc 1 là phác đồ dành cho tất cả bệnh nhân mới phát hiện mắc HIV không kháng thuốc bất kể giai đoạn nào.
- Người bệnh cần tuân thủ điều trị tuyệt đối để đạt được hiệu quả tốt nhất.
Thông tin thêm về HIV/AIDS
Bình luận, đặt câu hỏi