Đau thần kinh tọa dùng thuốc gì?

1. Tổng quan

• Đau thần kinh tọa là một thuật ngữ miêu tả triệu chứng đau hoặc có thể ngứa ran, tê hoặc yếu vùng sau của chân, nó thể hiện cho một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn và thường là những vấn đề ở vùng thắt lưng nhưthoát vị đĩa đệm, thoái hóa đĩa đệm, thái hóa cột sống, hẹp cột sống,…

Lưu ý quan trọng: Bài viết này nhằm cung cấp kiến thức mang tính chất tham khảo. Nếu bạn hoặc người thân có triệu chứng hoặc những vấn đề còn mơ hồ, để hiểu rõ cụ thể trường hợp của bạn/ người thân, Hello Doctor hỗ trợ qua điện thoại hoặc nhắn tin trên facebook. Hello Doctor sẽ cố gắng hỗ trợ tốt nhất cho từng trường hợp một cách cụ thể.

Bác sĩ tham vấn thông tin:

✍ Các bác sĩ Cơ Xương Khớp Hello Doctor 

☎ Gọi Bác sĩ

유 Chat Bác sĩ trên Facebook

• Dây thần kinh tọa( hay còn gọi là dây thần kinh hông lớn) là dây thần kinh đơn lớn nhất trong cơ thể và được tạo thành từ các rễ thần kinh tách ra từ cột sống thắt lưng và sau đó kết hợp để tạo thành "dây thần kinh tọa". Các triệu chứng đau thần kinh tọa xảy ra khi dây thần kinh hông lớn bị kích thích hoặc bị chèn ép tại hoặc gần điểm xuất phát của nó.

• Dây thần kinh tọa bắt đầu ở lưng dưới, thường ở khoảng đốt sống thắt lưng 3(L3), bao gồm các dây L3, L4, L5 và các dây cùng S1, S2, S3

• Dây thần kinh hông lớn chạy xuống dưới, xuyên qua mông và xuống mặt sau mỗi chân. Tại đây nó chia thành các nhánh nhỏ chi phối vận động và cảm giác một số phần của chân - đùi, bắp chân, bàn chân và các ngón chân. Chính vì vậy khi dây thần kinh tọa bị kích thích hoặc chèn ép sẽ ảnh hưởng nhiều đến hoạt động và cảm giác của chân.

• Một số triệu chứng phổ biến của đau thần kinh tọa:

  • Đau liên tục ở một bên mông hoặc chân, nhưng hiếm khi ở cả hai bên. Đau bắt nguồn từ lưng hoặc mông lan dọc theo con đường của dây thần kinh hông lớn - xuống phía sau đùi và cẳng chân, bàn chân.

  • Cơn đau giảm  khi bệnh nhân nằm xuống hoặc đang đi bộ và tăng lên khi đứng hoặc ngồi hoặc những cử động đột ngột như ho, hắt hơi

  • Cảm giác như kim châm, tê hoặc yếu đặc biệt là khi di chuyển chân hoặc bàn chân

  • Ngoài ra còn những triệu chứng khác đi kèm tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra, ví dụ như : uốn cong về sau gây đau hơn trong hẹp cột sống, uốn cong về trước trong thoát vị đĩa đệm,…

2. Thuốc có tác dụng gì trong đau dây thần kinh tọa

• Thuốc mua tự do hoặc thuốc kê đơn thường có hiệu quả trong việc giảm đau trong cơn đau do dây thần kinh tọa. Ví dụ như thuốc chống viêm không steroid ( như ibuprofen hoặc naproxen), hoặc steroid dạng uống có thể làm giảm tình trạng viêm thường xuyên gây nên cơn đau. Thuốc giãn cơ hoặc thuốc gây ngủ cũng có thể được kê dùng trong thời gian ngắn nhằm giảm đau, ngăn mất ngủ

• Việc giảm đau và giải quyết các triệu chứng liên quan là vô cùng cần thiết. Luôn cần chú ý đến việc điều trị đau, vì đó là một yếu tố quyết định trong việc hồi phục của bệnh nhân. Đau có thể dẫn đến trầm cảm, khó ngủ, khó tập thể dục và tất cả dẫn đến việc gián đoạn điều trị hoặc trầm trọng thêm vấn đề đau lưng.

3. Các loại thuốc được dùng trong đau dây thần kinh tọa

Có rất nhiều cách phân loại các thuốc trong đau thần kinh tọa. theo dạng điều chế, theo nhóm dược chất, hoặc phân loại theo tác dụng,… Dưới đây là một số nhóm thuốc thường dùng:

• Nhóm thuốc không kê toa: dùng để giải quyết cơn đau lưng thường xuyên. Phổ biến trong nhóm này là acetaminophen ( paracetamol ), thuốc chống viêm không steroid hay NSAIDs( ibuprofen, naproxen,…). Hai loại thuốc này có cơ chế tương đối khác nhau nên có thể dùng liều đơn hoặc phối hợp hai thuốc một cách phù hợp. Ví dụ: dùng liều acetaminophen khuyến cáo, sau 2-3h dùng liều khuyến cáo ibuprofen, lặp lại khi cần thiết.

• Nhóm thuốc giảm đau kê toa : thường là các thuốc kê đơn (kháng viêm steroid, thuốc có chất gây mê, gây nghiện, giãn cơ hoặc các loại thuốc điều trị trầm cảm, chống động kinh) sử dụng trong một thời gian nhất định nhằm giảm đau hoặc các biến chứng liên quan.

  • Steroid : là một loại thuốc kê đơn không gây ngủ, kháng viêm rất mạnh, thường được chỉ định điều trị trong thời gian ngắn( 1 – 2 tuần), thường dùng dưới dạng uống. một số biến chứng do thuốc này gây ra như: loét dạ dày, loãng xương, tăng cân,… Đặc biệt lưu ý bệnh nhân tiểu đường không nên dùng steroid đường uống vì sẽ làm tăng lượng đường trong máu. Đối với những bệnh nhân nhiễm khuẩn cũng vậy, vì chúng có thể làm nhiễm trùng nặng hơn

  • Thuốc an thần: cơ chế giảm đau chưa rõ ràng nhưng thuốc an thần có thể giúp cho các bệnh nhân như đau dây thần kinh hoặc thoái hóa dây thần kinh. Thuốc này không gây nghiện, có thể dùng trong thời gian dài như gabapentin( neurontin). Tác dugj phụ có thể gây mệt mỏi chóng mặt hoặc buồn nôn.

  • Thuốc giãn cơ: là thuốc thường được dùng kết hợp với loại thuốc khác trong thời gian ngắn để giảm đau gây ra do co rút cơ bắp. Thuốc có thể được dùng vài ngày đến vài tuần hoặc lâu hơn tùy từng nguyên nhân. Thuốc còn có thể dùng trong giảm đau cấp tính tại phòng cấp cứu. Cơ chế tác dụng thông qua não chứ không trực tiếp vào cơ. Tác dụng phụ của thuốc là buồn ngủ, táo bón.

Thuốc giảm đau, chống viêm cho kết quả rất tốt trong quá trình điều trị triệu chứng đau dây thần kinh tọa. tuy nhiên, không nên quá lạm dụng thuốc vì có thể gây những tác dụng phụ không mong muốn. mọi nhu cầu dùng thuốc đều nên được trao đổi với các bác sĩ chuyên khoa để tránh biến chứng và đạt được kết quả tốt nhất.