Tắc nghẽn động mạch chủ - chậu
Động mạch chủ và động mạch chậu là mạch máu phổ biến thứ 2 bị ảnh hưởng bởi bệnh động mạch ngoại biên sau các mạch máu ở vùng đùi. Bệnh động mạch ngoại biên xảy ra ở khoảng 12-20% người trên 65 tuổi.
1. Bệnh tắc nghẽn động mạch chủ - chậu là gì
2. Triệu chứng bệnh tắc nghẽn động mạch chủ - chậu
3. Nguyên nhân gây ra bệnh tắc nghẽn động mạch chủ - chậu
4. Tác hại của bệnh tắc nghẽn động mạch chủ - chậu
5. Điều trị bệnh tắc nghẽn động mạch chủ - chậu
1. Bệnh tắc nghẽn động mạch chủ - chậu là gì?
Bệnh tắc nghẽn động mạch chủ - chậu (tên tiếng Anh là Aortic occlusive disease) là sự tắc nghẽn của động mạch chủ hoặc của động mạch chậu - các động mạch lớn của cơ thể cung cấp máu cho vùng bụng và chi dưới. Động mạch chậu là một nhánh của động mạch chủ, phân nhánh ở mức bụng, làm nhiệm vụ cung cấp máu cho chi dưới và các cơ quan trong vùng chậu. Nguyên nhân của sự tắc nghẽn này thường là do sự tích tụ của các mảng bám trong thành mạch máu hoặc tắc nghẽn do cục máu đông.
2. Triệu chứng bệnh tắc nghẽn động mạch chủ - chậu
- Có thể không có triệu chứng rõ ràng
Bệnh nhân có thể mắc các triệu chứng khác hoặc không có bất cứ triệu chứng nào trong bệnh tắc nghẽn động mạch chủ - chậu.
- Mệt mỏi, đau hoặc bị chuột rút khi đi bộ
Người bệnh cảm thấy đau mỏi ở mông, đùi hoặc bắp chân, các triệu chứng sẽ cho thấy mức độ của bệnh tắc nghẽn động mạch chủ - chậu từ nhẹ đến trung bình. Trong quá trình bệnh phát triển, triệu chứng có thể xảy ra khi đi bộ rất ngắn.
- Rối loạn hoạt động của cơ quan sinh dục
Đàn ông có thể bị gặp vấn đề trong việc cương cứng của dương vật.
- Đau khi nghỉ ngơi, các vấn đề ở chân và bàn chân
Trong một số trường hợp nghiêm trọng, bệnh nhân cảm thấy đau ở chân hoặc ngón chân khi nghỉ ngơi, lạnh và tê ở chân, có vết loét hoặc vết thương ở chân và bàn chân, thậm chí là hoại tử.
Khi nào nên đi khám bác sĩ?
Bạn nên đi khám bác sĩ khi thấy đau mỏi ở mông, đùi, bắp chân khi đi lại, thấy bị đau ở chân, bàn chân lúc đang nghỉ ngơi. Cần đến gặp bác sĩ ngay khi bàn chân có các vết loét hoặc dấu hiệu của hoại tử.
Bác sĩ tham vấn thông tin:
✍ Các bác sĩ Mạch Máu Hello Doctor
3. Nguyên nhân gây ra bệnh tắc nghẽn động mạch chủ - chậu
Nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh tắc nghẽn động mạch chủ - chậu là do xơ vữa động mạch. Xơ vữa động mạch có thể do hút thuốc lá, cholesterol trong máu cao, huyết áp cao, di truyền hoặc bị béo phì.
Xơ vữa động mạch gây ra tắc nghẽn động mạch chủ
Tình trạng viêm như viêm mạch máuTakayasu có thể là nguyên nhân gây viêm động mạch làm tắc nghẽn động mạch.
Nhiễm xạ vùng chậu là nguyên nhân gây tình trạng viêm thành động mạch dẫn đến tắc nghẽn động mạch.
4. Tác hại và biến chứng của bệnh tắc nghẽn động mạch chủ - chậu
Bệnh tắc nghẽn động mạch chủ nếu không được chữa trị kịp thời sẽ dễ gây ra những biến chứng nặng tại chỗ và toàn thân. Nguy cơ tại chỗ là người bệnh có thể bi hoại tử ở chân, bàn chân và có nguy cơ phải cắt bỏ. Mặt khác, vì xơ vữa mạch là một bệnh hệ thống nên ngoài động mạch chủ, động mạch chậu bị tắc, tất cả các mạch máu khác trong cơ thể cũng có nguy cơ bị ảnh hưởng, đặc biệt là động mạch nuôi tim nếu bị tắc sẽ gây nhồi máu cơ tim; động mạch nuôi não nếu bị tắc sẽ gây tai biến mạch máu não; động mạch thận bị tắc sẽ gây suy thận, tăng huyết áp... Các biến chứng này có thể gây tử vong cho người bệnh.
5. Điều trị bệnh tắc nghẽn động mạch chủ - chậu
Chẩn đoán
Khi đến khám, bạn sẽ được hỏi các câu hỏi về triệu chứng, tiền sử bệnh và các câu hỏi về thành viên gia đình. Sau đó, bác sĩ có thể kiểm tra tổng quát cho bạn.
Các xét nghiệm cần thiết
- Ban đầu là kiểm tra chỉ số cổ chân – cánh tay (ABI) và siêu âm Doppler mạch máu chi.
- Nếu tình trạng bệnh cần thêm các xét nghiệm để có chẩn đoán chính xác hơn thì bác sĩ thường sẽ áp dụng các xét nghiệm sau CT mạnh máu, MRI mạch máu hoặc chụp mạch đồ có đặt catheter. Các xét nghiệm này thường đòi hỏi phải sử dụng nhiều loại thuốc cảm quang khác nhau để tìm ra được vị trí tắc nghẽn của động mạch từ đó lên kế hoạch điều trị trong tương lai. Đối với CT mạch máu và MR mạch máu, thuốc cảm quang được tiêm vào đường tĩnh mạch. Đối với chụp mạch đặt catheter, thuốc cản quang sẽ được truyền qua ống thông (catheter) đưa vào động mạch.
Điều trị
Bệnh tắc mạch động mạch chủ - chậu có thể được điều trị bằng cách:
- Thay đổi yếu tố nguy cơ, chẳng hạn như bỏ hút thuốc, kiểm soát cholesterol hoặc huyết áp cao, kiểm soát bệnh tiểu đường và tập thể dục thường xuyên.
- Uống thuốc kê đơn để ngăn ngừa tiểu cầu đông lại trong máu. Một loại thuốc có thể giúp kiểm soát cholesterol và cũng giúp ngăn ngừa sự tiến triển của mảng bám.
Lưu ý rằng: Việc sử dụng thuốc cần tuân thủ tuyệt đối những chỉ dẫn của bác sĩ. Bệnh nhân tuyệt đối KHÔNG ĐƯỢC tự ý mua thuốc về dụng mà chưa được sự đồng ý của bác sĩ.
Nếu uống thuốc không giúp ích được cho người bệnh, có thể xem xét thủ thuật xâm lấn tối thiểu hoặc phẫu thuật.
- Phương pháp điều trị xâm lấn tối thiểu phổ biến nhất là đặt một stent vào động mạch chủ hay động mạch chậu. Thủ thuật này thường được thực hiện cùng lúc với một thử nghiệm chụp mạch đặt catheter. Stent là một thiết bị nhỏ gọn nén các mảng bám vào thành các động mạch để tạo ra một con đường rộng hơn cho lưu lượng máu đến nửa dưới của cơ thể. Phẫu thuật tạo hình mạch, trong đó một thiết bị bóng được đưa vào thông qua ống để hỗ trợ thêm cho việc mở các động mạch.
- Phẫu thuật bắc cầu là tạo ra một đường vòng xung quanh sự tắc nghẽn cầu nối có thể bắt đầu trong động mạch chủ (gần tim) và đầu nối còn lại nối với các động mạch chậu trong khung chậu, hoặc trong động mạch bẹn của bạn. Một cầu nối có thể được thực hiện trên một hoặc cả hai bên cùng một lúc. Đối với bệnh nặng bao gồm động mạch chủ và cả hai động mạch chậu, một đường vòng chạy từ động mạch chủ tới các động mạch vùng bẹn, thường sử dụng ghép nhân tạo. Nếu không có động mạch thích hợp để bắt đầu vòng trong động mạch chủ, hoặc nếu bạn không đủ khỏe để trải qua một thủ tục trên động mạch chủ, vòng bỏ qua thường bắt đầu ở động mạch phía hông bên dưới xương đòn và kết thúc bằng một hoặc cả hai chân.
Để điều trị bệnh tắc nghẽn động mạch chủ - chậu, bạn có thể liên hệ đặt khám với các bác sĩ của Hello Doctor chúng tôi theo số điện thoại Nguy cơ tại chỗ là phải cắt cụt chân do hoại tử. Mặt khác, vì xơ vữa mạch là một bệnh hệ thống nên ngoài động mạch chi dưới bị tắc, tất cả các mạch máu khác trong cơ thể cũng có nguy cơ bị bệnh, đặc biệt là động mạch nuôi tim nếu bị tắc sẽ gây nhồi máu cơ tim; động mạch nuôi não nếu bị tắc sẽ gây tai biến mạch máu não; động mạch thận bị tắc sẽ gây suy thận, tăng huyết áp... Các biến chứng này có thể gây tử vong 1900 1246.
Bác sĩ khám, điều trị
Tiến sĩ - Bác sĩ Nguyễn Hoàng Bình
Khoa: Hô hấp, Mạch máu, Nội tiết, Ngoại lồng ngực
Nơi làm việc: Bệnh viện Chợ Rẫy
Kinh nghiệm: 32 năm
Vị trí: Trưởng khoa Ngoại Lồng Ngực - Mạch máu
Bình luận, đặt câu hỏi