Cơ chế tác động của các thuốc điều trị bệnh HIV
Cơ chế tác động của các loại thuốc điều trị bệnh HIV là làm giảm tại lượng virus HIV trong cơ thể của bệnh nhân, chống nhiễm khuẩn, và gia tăng chất lượng cuộc sống. Nhưng bệnh nhân HIV dù đã điều trị bằng thuốc, vẫn có thể lây nhiễm cho cộng đồng. Do đó, các loại thuốc điều trị HIV không thể tiêu diệt hoàn toàn virus HIV.
Gọi điện Tư vấn và Hẹn khám Bác sĩ: 19001246
Bảo mật danh tính hoàn toàn!
Mục tiêu điều trị bệnh HIV
- Ức chế và duy trì tải lượng vi khuẩn ở mức thấp nhất, tức là mức không thể phát hiện được (< 50 virus/ml huyết tương)
- Bảo vệ chức năng hệ miễn dịch (đặc biệt là tế bào T-CD4)
- Cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân
- Giảm tỉ lệ mắc bệnh và tỉ lệ tử vong.
Để hiểu rõ hơn về phương pháp điều trị bệnh HIV, bạn có thể xem tại Phương pháp điều trị bệnh HIV.
Phương pháp để đạt mục tiêu điều trị HIV
- Bệnh nhân tuân thủ tối đa chế độ điều trị
- Các bước điều trị theo trình tự hợp lý.
- Để dành thuốc cho những lựa chọn sau này.
- Sử dụng các xét nghiệm đề kháng để lựa chọn thuốc cho phù hợp.
Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã công nhận hơn 24 loại thuốc kháng retrovirus (ARV) nhằm điều trị tình trạng nhiễm virus HIV. Trong đó, chúng được chia ra thành 6 nhóm thuốc dựa theo cơ chế tác động. Các bác sĩ điều trị thường sẽ chỉ định điều trị bằng cách phối hợp khoảng từ 2 hay 3 nhóm thuốc trở lên với nhau. Hay còn gọi là liệu pháp điều trị kháng retrovirus, hay ART.
Bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn một cách chính xác phương cách sử dụng thuốc. Bạn phải tuân thủ theo đúng lộ trình đó, và không được uống thiếu thuốc, dù chỉ là một liều. Nếu không, virus HIV sẽ trở nên kháng thuốc, từ đó các thuốc mà bạn đang dùng sẽ không còn được hiệu quả. Bạn có thể tham khảo các loại thuốc tại Thuốc điều trị bệnh HIV.
Lưu ý rằng: một số loại thuốc khác, hay một số loại thực phẩm chức năng không thể dùng chung với thuốc HIV. Vì thế, hay khai báo cho bác sĩ biết những loại thuốc hay những sản phẩm mà bạn đang sử dụng.
_____________________________
HELLO DOCTOR - MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG
_____________________________
Cơ chế tác động của thuốc điều trị HIV
HIV là một virus với chất liệu di truyền là RNA, có thể sản xuất ra hàng loại các enzyme để tự gắn vào DNA của người ở một số tế bào miễn dịch nhất định. Một khi đã vào trong tế bào ký chủ, HIV có thể nhân lên thành nhiều virus HIV mới, từ đó phát triển đến các tế bào miễn dịch khác của cơ thể.
HIV gắn vào các thụ thể trên màng tế bào miễn dịch của người, thường là tế bào T-CD4. Sau đó nhờ enzyme sao chép ngược, RNA của virus sẽ được tổng hợp thành DNA virus. Đoạn DNA này sẽ di chuyển đến nhân tế bào ký chủ và hòa nhập vào bộ DNA người nhờ enzyme integrase. Khi DNA của ký chủ được phiên mã, đoạn DNA của virus cũng sẽ được phiên mã theo, cho ra m-RNA của HIV. Đoạn m-RNA này sau đó sẽ được dịch mã thành các protein cần thiết để tạo nên các hạt HIV trưởng thành nhờ enzyme protease.
Nếu tình trạng nãy tiếp diễn kéo dài, virus HIV sẽ tăng sinh và phát triển trong các tế bào miễn dịch T-CD4 của cơ thể, gây suy giảm hoạt động và tiêu diệt chúng. Những tế bào miễn dịch này vô cùng quan trong cho cơ thể trong việc chống loại các tác nhân bệnh lý khác, do đó, việc suy giảm các tế bào miễn dịch sẽ khiến cho cơ thể dễ dàng mắc phải những các bệnh khác như nhiễm khuẩn, hay ung thư.
Các thuốc ARV hoạt động dựa trên cơ chế làm ức chế các enzyme quan trọng trong chu trình phát triển của virus HIV kể trên, đặc biệt là enzyme reverse transcriptase (enzyme sao chép ngược), integrase và protease. Việc phân loại và đặt tên các thuốc ARV cũng dựa trên những cơ chế này.
1. Nhóm ức chế men sao chép ngược nucleoside (NRTI)
Nhóm thuốc ức chế men sao chép ngược là nhóm thuốc ARV đầu tiên được cấp phép để trị nhiễm HIV. Thuốc ức chế enzyme sao chéo ngược dạng nucleoside và nucleotide ức chế chu trình phát triển của HIV thông qua sự ức chế enzyme sao chép ngược, là enzyme cần thiết cho sự tổng hợp DNA của virus. Các thuốc thuộc nhóm này thường được dùng kèm với các nhóm khác, vì nếu sử dụng một mình sẽ dễ dẫn đến tình trạng đề kháng thuốc của virus HIV.
Một vài thuốc thuộc nhóm NRTI:
- Zidovudine
- Didanosine
- Stavudine
- Lamivudine
- Abacavir
_____________________________
HELLO DOCTOR - MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG
_____________________________
2. Nhóm ức chế men sao chép ngược không phải nucleoside (NNRTI)
Nhóm thuốc này có cầu trúc gần giống với nhóm ức chế men sao chép ngược nucleoside. Tuy nhiên, chúng gắn kết tại một vùng khác trên enzyme sao chép ngược, ức chế hoạt động của nó
Một vài thuốc thuộc nhóm NNRTI:
- Nevirapine
- Rilpivirine
- Efavirenz
- Etravirine
3. Nhóm ức chế protease
Gồm những thuốc ARV ức chế enzyme pretease của HIV, là enzyme để tạo ra nhiều hạt HIV. Từ đó ngăn chặn những hạt virus lây lan và xâm nhập đến các tế bào khác. Các thuốc ức chế protease ức chế sự phát triển của phần lớn virus HIV nếu được kết hợp cùng nhóm thuốc ức chế men sao chép ngược. Tuy nhiên, nếu nhóm thuốc này được dùng độc lập, nguy cơ đề kháng thuốc sẽ rất cao. Do đó, chúng chỉ được dùng phối hợp theo công thức HAART. Thuốc ức chế protease ritonavir có khả năng hạn chế sự phân rã của các thuốc ức chế protease khác. Vì vậy, những thuốc ức chế protease thường được kết hợp với một liều nhỏ ritonavir nhằm gia tăng thời gian hoạt động của chúng.
Một vài thuốc thuộc nhóm ức chế protease:
- Saquinavir
- Indinavir
- Lopinavir
_____________________________
HELLO DOCTOR - MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG
_____________________________
4. Các nhóm thuốc ARV mới
Các nhóm thuốc này có những cơ chế khác nhau trong việc ức chế virus HIV.
Bao gồm nhóm thuốc ức chế khả năng găn kết của HIV lên tế bào người, gọi là nhóm ức chế sự hòa mạng. Nhiều thuốc trong nhóm này vẫn còn đang trong giai đoạn thử nghiệm lâm sàng và vẫn chưa được khuyến cáo sử dụng trên con người.
Một nhóm thuốc ARV khác cũng đang trong giai đoạn phát triển là nhóm ức chế integrase. Ví du như raltegravir và elvitegravir. Nghiên cứu đã chứng minh những thuốc này có hoạt tính mạnh trên virus HIV, bao gồm cả những virus đã đột biến kháng thuốc, những vẫn cần thêm nhiều thử nghiệm khác trước khi được đưa vào sử dụng rộng rãi.
Để điều trị bệnh HIV với các bác sĩ của Hello Doctor, bạn có thể liên hệ đến số 1900 1246 để đặt lịch khám và tư vấn miễn phí qua điện thoại. Các bác sĩ của chúng tôi rất sẵn lòng được giúp đỡ cho bạn.
Thông tin thêm về HIV/AIDS
Bình luận, đặt câu hỏi