Viêm não

Viêm não

Viêm não thường xảy ra do nhiễm Virus, gây ra tình trạng viêm, sưng ở não. Đây là căn bệnh rất nguy hiểm và gây ra những vấn đề nghiêm trọng đối với sức khỏe của người bệnh.

  1. Viêm não là gì?
  2. Triệu chứng bệnh viêm não
  3. Biến chứng của viêm não
  4. Nguyên nhân gây viêm não
  5. Ai bị viêm não?
  6. Điều trị viêm não
  7. Phòng chống viêm não
  8. Viêm não khám ở đâu?

1. Bệnh viêm não là gì? 

Viêm não (encephalitis) là tình trạng viêm tại tổ chức não (một phần, nhiều phần hay toàn bộ), có thể bao gồm cả tủy sống, màng não, rễ thần kinh. Viêm não do nhiều nguyên nhân gây nên nhưng chủ yếu do nhiễm trùng và để lại nhiều hậu quả nặng nề cho người bệnh.

2. Các dấu hiệu, biểu hiện và triệu chứng của bệnh viêm não

Giai đoạn khởi phát:

  • Sốt: phổ biến, thường xảy ra đột ngột, sốt cao liên tục;
  • Nhức đầu, trẻ em thì quấy khóc, kém linh hoạt;
  • Buồn nôn, nôn;

Tính chất theo căn nguyên:

  • Ho, chảy nước mũi
  • Tiêu chảy, phân không nhày
  • Phát ban,…

Thay đổi trạng thái tinh thần: cáu gắt, trẻ em li bì,…

Triệu chứng bệnh viêm não giai đoạn đầu

Giai đoạn toàn phát:

  • Rối loạn tri giác từ nhẹ đến nặng: ngủ gà, li bì, hôn mê,…;
  • Co giật: thường phổ biến;
  • Hội chứng màng não: đau đầu, nôn, phù gai thị (nhìn mờ);
  • Dấu hiệu thần kinh khu trú: liệt
  • Rối loạn vận động, rối loạn cảm giác;
  • Rối loạn hành vi, ngôn ngữ;
  • Tăng, giảm trương lực cơ;
  • Các dấu hiệu nặng: suy hô hấp, phù phổi cấp, shock.

===

Tham vấn thông tin, tư vấn và hẹn khám bệnh:

Bác sĩ Nguyễn Tường Vũ

Bác sĩ Lê Thành Nhân

===

3. Biến chứng của bệnh viêm não

Các biến chứng của viêm não khác nhau, tùy thuộc vào các yếu tố như:

  • Tuổi
  • Nguyên nhân gây nhiễm trùng
  • Mức độ nghiêm trọng của bệnh ban đầu
  • Thời gian từ khi khởi phát bệnh đến điều trị

Những người bị bệnh tương đối nhẹ thường hồi phục trong vòng vài tuần mà không có biến chứng lâu dài.

Biến chứng của bệnh nặng

- Viêm có thể làm tổn thương não, có thể dẫn đến hôn mê hoặc tử vong

- Các biến chứng khác - thay đổi rất nhiều về mức độ nghiêm trọng - có thể tồn tại trong nhiều tháng hoặc vĩnh viễn. Những biến chứng này có thể bao gồm:

  • Mệt mỏi dai dẳng
  • Yếu hoặc thiếu sự phối hợp cơ bắp
  • Thay đổi nhân cách
  • Vấn đề về trí nhớ
  • Tê liệt
  • Khiếm thính hoặc khiếm thị
  • Khiếm khuyết giọng nói

4. Nguyên nhân gây ra bệnh viêm não

Nguyên nhân gây ra bệnh viêm nãoNguyên nhân nhiễm trùng:

  • Virus: là nguyên nhân chủ yếu gây viêm não: HSV, EV, Adenovirus, CMV, Cúm tuyp A,B, Sởi, Mumps, JEV, Dengue
  • Vi khuẩn: Não mô cầu, Hib, phế cầu, …
  • Nấm, đơn bào, ký sinh trùng.

Nguyên nhân không nhiễm trùng:

  • Bệnh lý chuyển hóa, di truyền;
  • Bệnh lý miễn dịch và ngộ độc

5. Ai dễ bị bệnh viêm não?

Viêm não có thể xuất hiện ở mọi đối tượng, tuy nhiên các yếu tố nguy cơ làm tăng viêm não. Trẻ em, người già và người có hệ miễn dịch yếu dễ mắc bệnh này hơn

  • Tuổi tác: trẻ nhỏ và người già có khả năng cao bị viêm não. Tình trạng này cũng có thể ảnh hưởng đến một nhóm người trong độ tuổi từ 20-40;
  • Môi trường sinh sống: việc sinh sống ở nơi có nhiều muỗi hoặc ve mang virus gây bệnh có thể khiến bạn có nguy cơ cao bị viêm não.
  • Hệ miễn dịch yếu: những người bị HIV/AIDS hoặc đang dùng các loại thuốc ức chế miễn dịch có thể có hệ miễn dịch bị suy yếu, làm tăng nguy cơ mắc viêm não;

Viêm não ở trẻ em:

Triệu chứng viêm não thường xảy ra rầm rộ do miễn dịch của trẻ còn kém với các yếu tố gây bệnh:

  • Trẻ sốt cao liên tục
  • Co giật, hôn mê sâu
  • Suy hô hấp, trụy mạch
  • Tử vong nhanh
  • Thể bán cấp: các triệu chứng diễn ra từ từ hơn tuy nhiên để lại hậu quả do phần não bị tổn thương hồi phục kém.

6. Các phương pháp điều trị  bệnh viêm não

Chẩn đoán

Lâm sàng:

  • Bệnh cảnh nhiễm trùng cấp tính với các triệu chứng đã nêu trên, điển hình là sốt cao;
  • Rối loạn chức năng hệ thần kinh trung ương; rối loạn tri giác, dấu hiệu thần kinh khu trú.

Dịch tễ:

  • Lứa tuổi: người già và trẻ nhỏ dễ mắc viêm não hơn;
  • Địa phương: Vi rút muỗi hoặc bọ ve thường gặp ở các vùng địa lý cụ thể.
  • Mùa: Các bệnh về muỗi và bọ ve có xu hướng phổ biến hơn trong mùa hè ở nhiều khu vực

Cận lâm sàng chẩn đoán viêm não:

Xác định viêm não:

  • Chọc dịch não tủy: lấy dịch não tủy để xác định màu sắc, áp lực, xét nghiệm tế bào-vi trùng, hóa sinh hay virus học.
  • Chẩn đoán hình ảnh: như chụp cắt lớp vi tính (CT scan) hay chụp cộng hưởng từ (MRI) để phát hiện tình trạng phù nề, xuất huyết hay các bất thường khác của não
  • Điện não đồ(EEG): khảo sát hoạt động điện của não nhằm phát hiện các sóng bất thường.

Xác định căn nguyên:

  • Phân lập virus
  • PCR
  • ELISA

Điều trị

Nguyên tắc điều trị viêm não:

  • Chống phù não: Có thể dùng corticosteroid, các dung dịch ưu trương để điều trị phù não.
  • Điều trị triệu chứng và rối loạn chức năng: sốt cao, co giật (Các thuốc an thần  và chống co giật, rối loạn điện giải
  • Trong trường hợp nặng có rối loạn hô hấp, tuần hoàn, bệnh nhân cần điều trị tích cực như thông khí nhân tạo, chống sốc...

Các phương pháp điều trị bênh viêm não:

  • Điều trị hỗ trợ, chăm sóc, nuôi dưỡng: Điều trị phục hồi chức năng cho những bệnh nhân có di chứng.
  • Điều trị đặc hiệu: một số loại virus có thuốc điều trị đặc hiệu như Acyclovir cho HSV.
  • Liệu pháp kháng sinh: dùng kháng sinh khi có kèm thêm 1 nhiễm trùng khác hoặc chưa loại trừ được nhiễm trùng.

Điều trị viêm não là một cấp cứu vì tiến triển rất nhanh, cần được xử lí kịp thời

Phương pháp điều trị bệnh viêm não

7. Phòng chống bệnh viêm não

Viêm não bản thân nó không thể phòng ngừa được ngoại trừ các biện pháp phòng ngừa các bệnh lý có thể dẫn đến viêm não. Các bệnh này thường là những bệnh nhiễm trùng thông thường ở trẻ em như sởi, quai bị và thủy đậu và có thể phòng ngừa hiệu quả bằng tiêm chủng.

Trong những vùng mà viêm não được lây truyền do côn trùng, nhất là muỗi:

  • Vệ sinh cá nhân sạch sẽ: rửa tay thường xuyên đặc biệt là trước và sau khi ăn cũng như sau khi đi vệ sinh;
  • Vệ sinh ăn uống
  • Ngoại cảnh: phát quang bụi rậm, thông thoáng cống rãnh, đậy kỹ các vật dụng chứa nước, loại bỏ các dụng cụ thừa có khả năng đọng nước. Mục đích nhằm giảm thiểu nơi cư ngụ cũng như nơi đẻ trứng của muỗi.
  • Bảo vệ cơ thể khỏi muỗi và virus truyền bệnh như mặc áo dài tay, quần dài, sử dung kem chống muỗi, không ở ngoài lúc chập tối và sáng sớm khi muỗi đang hoạt động mạnh.
  • Tiêm vacxin định kì cho trẻ em

8. Viêm não khám ở đâu?

Khi có các triệu chứng viêm não, bạn nên đến các cơ sở y tế có bác sĩ chuyên khoa Truyền Nhiễm để được khám và điều trị tốt nhất

​​Bạn có thể liên hệ với các bác sĩ của Hello Doctor chúng tôi để nhận được sự hỗ trợ và giúp đỡ qua số điện thoại 1900 1246.

Bác sĩ khám, điều trị

Nguyễn Tường Vũ

Thạc sĩ-Bác sĩ Nguyễn Tường Vũ

Khoa: Nội thần kinh, Ngoại thần kinh

Nơi làm việc: Bệnh viện Chợ Rẫy

Kinh nghiệm: 28 năm

Vị trí: Bác sĩ chuyên khoa

Lê Thành Nhân

Thạc sĩ - Bác sĩ Lê Thành Nhân

Khoa: Tâm thần, Nội thần kinh

Nơi làm việc: Bệnh viện Chợ Rẫy

Kinh nghiệm: 7 năm

Vị trí: Bác sĩ chuyên khoa

Nguyễn Văn Hào

Thạc sĩ Nguyễn Văn Hào

Khoa: Cơ xương khớp, Nội thần kinh, Ngoại thần kinh

Nơi làm việc: Phòng Quân y – Bộ Tư lệnh Pháo binh

Kinh nghiệm: 22 năm

Vị trí: Bác sĩ chuyên khoa cấp 2

Đánh giá, chia sẻ Gửi đánh giá

  • Lê Hữu Kiều

    Chào bác sĩ. Con tôi mắc bệnh viêm não đã 1 tuần giờ tôi hoang mang quá. Cảm ơn bài viết hữu ích của bác sĩ.

    14/08/2018

Bình luận, đặt câu hỏi

Các thông tin cá nhân của bạn sẽ không bị công khai

Nội dung

Đọc thêm

Bài viết đang được cập nhật...