Rối loạn nhân cách
Rối loạn nhân cách là một dạng rối loạn thần kinh, thường được phát hiện ở lứa tuổi vị thành niên hay vừa mới trưởng thành. Đây là bệnh có nhiều dạng nhóm, cần đi khám bác sĩ chuyên khoa để chẩn đoán và điều trị chính xác.
Rối loạn nhân cách sẽ ảnh hưởng đến người thân và các mối quan hệ xã hội. Nếu bạn không thể tự điều trị cho chính mình hãy liên hệ để bác sĩ tâm lý tư vấn. Hotline bác sĩ điều trị 0886006167
1. Bệnh rối loạn nhân cách là gì
2. Triệu chứng của bệnh rối loạn nhân cách
3. Nguyên nhân gây ra bênh rối loạn nhân cách
4. Biến chứng bệnh rối loạn nhân cách
5. Điều trị bệnh rối loạn nhân cách
1. Bệnh rối loạn nhân cách là gì?
Rối loạn nhân cách (tên tiếng Anh là Personality Disorder) là dạng rối loạn tâm thần khiến bạn có suy nghĩ, hành vi và thái độ cứng nhắc và tiêu cực. Một người bị rối loạn nhân cách khó nắm bắt và phản hồi lại các tình huống hay với mọi người trong cuộc sống, tạo ra những vấn đề đặc trưng và giới hạn bản thân trong các mối quan hệ, hoạt động xã hội, công việc hay học tập. Trong một số trường hợp bạn sẽ không nhận ra mình bị rối loạn nhân cách vì bạn sẽ cho cách suy nghĩ và hành vi của bản thân là bình thường. Bạn có khuynh hướng đẩy lý do cho người khác hay các khó khăn bạn đang gặp phải.
_____________________________
☞Tư vấn Miễn Phí qua Điện Thoại:19001246
☞Tư vấn Miễn Phí qua Zalo: Hello Doctor
☞Tư vấn Miễn Phí qua Facebook: Hello Doctor
HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG
_____________________________
2. Dấu hiệu, biểu hiện và triệu chứng của bệnh rối loạn nhân cách
Rối loạn nhân cách được phân ra làm 3 nhóm khác nhau, dựa trên triệu chứng và tính cách của người bệnh. Đa số người có một loại rối loạn nhân cách thường sẽ có thêm ít nhất một loại rối loạn nhân cách khác. Khi phát hiện bản thân hoặc người thân có triệu chứng bệnh, cần tới gặp bác sĩ để tham khám và điều trị.
Rối loạn nhân cách Cluster A - Cụm A
Là dạng rối loạn nhân cách gây nên các hành vi lạ thường và quái gở, bao gồm 3 nhóm nhỏ: rối loạn nhân cách hoang tưởng (Paranoid personality disorder), rối loạn nhân cách phân liệt (Schizoid Personality Disorder) và rối loạn phân cách kiểu phân liệt (Schizotypal personality disorder).
Rối loạn nhân cách hoang tưởng (Paranoid personality disorder)
- Hoài nghi và không tin tưởng vào người khác cũng như hành động của họ
- Luôn nghĩ rằng người khác luôn tìm cách hãm hại bạn
- Luôn nghi ngờ về tính trung thực của người khác
- Thường ngập ngừng khi muốn thổ lộ bản thân với người khác vì luôn có một nỗi sợ vô lý rằng họ sẽ lợi dụng điều đó để hại bạn
- Luôn coi những tình huống và lý do vô hại là sự công kích và sỉ nhục bản thân
- Tức giận và căm ghét khi bản thân bị lăng mạ và công kích
- Có khuynh hướng thù địch
- Luôn ngờ vực bạn tình
Rối loạn nhân cách phân liệt (Schizoid Personality Disorder)
- Cảm thấy không hứng thú với các mối quan hệ xã hội, thích ở một mình hơn
- Ít biểu hiện cảm xúc
- Cảm thấy không hài lòng trong mọi việc
- Không hứng thú với nhịp sống xã hội bình thường
- Thường lạnh lùng với mọi người xung quanh
- Không hứng thú với việc quan hệ tình dục
Rối loạn nhân cách dạng phân liệt (Schizotypal personality disorder)
- Lạ kì trong cách ăn mặc, suy nghĩ, đức tin, lời nói và hành vi
- Luôn có trải nghiệm kì quặc, chẳng hạn như nghe được giọng nói thì thầm bên tai bạn
- Biễu lộ cảm xúc kém hoặc không thích hợp trong những tình hướng cụ kể
- Sợ giao tiếp với xã hội và không thoải mái với các mối quan hệ gần gũi
- Luôn hành động, đối xử với người khác một cách lạ thường
- Luôn tin rằng bạn có thể điều khiển mọi thứ bằng suy nghĩ của mình
- Tin rằng các sự kiện thường ngày luôn có một thông điệp duy nhất dành cho bạn
Rối loạn nhân cách Cluster B - Cụm B
Là dạng rối loạn nhân cách gây nên các hành vi kịch tính, cảm xúc thái quá hay hành vi không thể đoán trước. Bao gồm 3 dạng: rối loạn nhân cách phản xã hội (antisocial personality disorder), rối loạn nhân cách ranh giới (Boderline personality disorder), rối loạn nhân cách thể kịch tính (Histrionic personality disorder), rối loạn nhân cách ái kỷ (Nacissistic personality disorder)
Rối lọan nhân cách phản xã hội (antisocial personal disorder)
- Không màng đến nhu cầu và cảm nhận của người khác
- Thường nói dói, dùng bí danh, lừa lọc người khác
- Luôn có rắc rối với pháp luật
- Dùng bạo lực để phân định đúng sai với mọi người
- Hung hăng, có hành vi bạo lực
- Không quan tâm đến sự an toàn của bản thân và người khác
- Hành động bốc đồng
- Vô trách nhiệm
- Không bao giờ hối hận về việc mình làm
Rối loạn nhân cách kịch tính (Histrionic perosnality disorder)
- Đề cao cảnh giác với mọi thứ xung quanh
- Cảm xúc, hành vi thái hóa hay có tính kích dục để gây sự chú ý
- Đề cao cá nhân với ngữ điều cao ngạo, nhưng sáo rỗng
- Dễ bị ảnh hưởng bởi người khác
- Thay đổi cảm xúc nhanh chóng
- Chú ý đến hình thức thái hóa
- Nghĩ rằng mình luôn có các mối quan hệ khắng khích, nhưng thực chất là không
Rối loạn nhân cách ranh giới (Boderline personality disorder)
- Hành vi nguy hiểm và bất cần, như quan hệ không an toàn, bài bạc hay nhậu nhẹt
- Hình ảnh bản thân bê tha, nhếch nhác
- Các mối quan hệ không bền chặt
- Cảm xúc dễ thay đổi, hay bị stress do chính bản thân gây nên
- Hành vi tự hành hạ bản thân và tự tử
- Nỗi sợ phải cô độc hay bị bỏ rơi
- Cảm giác vô vị
- Thường xuyên tức giận
- Stress liên quan đến tính đa nghi
Rối loạn nhân cách ái kỉ (Narcisstic personality disorder)
- Tin tưởng rằng bản thân luôn đặc biệt và quan trọng hơn người khác
- Ảo tưởng về quyền lực, thành công và sự thu hút
- Ít quan tâm đến cảm nhận và mong muốn của người khác
- Thái quá về thành công hay tài năng bản thân
- Luôn mong đợi những lời khen “có cánh”
- Ngạo mạn
- Luôn muốn những thứ có lợi thuộc về mình
- Đố kị hay tin rằng người khác đố kị với mình
Rối loạn nhân cách Cluster C - Cụm C
Là rối loạn nhân cách gây ra các cảm giác và hành vi sợ hãi, lo lắng. Bao gồm ba dạng : rối loạn nhân cách tránh né (Avoidant perosnality disorder) , rối loạn nhân cách phụ thuộc (Dependent perosnality disorder) và rối loạn nhân cách ám ảnh- cưỡng chế (Obsessive-compulsive personality disorder)
Rối loạn nhân cách tránh né (Avoidant personality disorder)
- Nhảy cảm quá mức với những chỉ trích
- Cảm giác thua kém, không gì là đủ và không thu hút
- Từ chối các công việc cần đến cái tôi bản thân
- Luôn lẫn tránh việc tiếp nhận hoạt động mới hay gặp người lạ
- Cảm thấy ngại ngùng trong quan hệ xã hội hay giao tiếp
- Sợ bị xấu hổ, trêu chọc, chê trách
Rối loạn nhân cách phụ thuộc (Dependent personality disorder)
- Phụ thuộc quá mức vào người khác và cần sự che chở, chăm sóc
- Hảnh động phục tùng hay gần gũi với người khác
- Sợ phải tự chăm lo cho bản thân khi ở một mình
- Thiếu tự tin, luôn cần ý kiến của người khác cho dù là việc nhỏ nhặt
- Cảm thấy khó khăn khi bắt đầu một việc hay dự án một mình do thiếu tự tin
- Luôn theo ý kiến người khác, sợ lời chê trách
- Chịu đựng kém hay thích lệ thuộc
- Luôn cần một mối quan hệ thay thế khi đã chấm dứt mối quan hệ cũ
Rối loạn nhân cách ám ảnh - cưỡng chế (Obsessive-compulsive perosnality disorder)
- Luôn chuẩn bị trước các chi tiết, bố cục hay các luật lệ
- Chủ nghĩa hoàn hảo quá mức, cảm thấy đau khổ khi mọi thứ không diễn ra hoàn hảo, như cảm giác không hoàn thành được công việc khi mọi thứ không theo mong đợi của bạn.
- Mong muốn được điều hành dự án, các tình huống và mọi người và không muốn giao phó việc mình cho người khác
- Từ chối các mối quan hệ bạn bè hay tận hưởng các hoạt động giải trí vì mong muốn tập trung cho công việc
- Không muốn ngưng các dự án dù vô dụng hay không hoàn chỉnh
- Cứng đầu và ngoan cố
- Cứng nhắc về niềm tin, tôn giáo
- Kiểm soát chặt chẽ việc thu chi tiền bạc
_____________________________
☞Tư vấn Miễn Phí qua Điện Thoại:19001246
☞Tư vấn Miễn Phí qua Zalo: Hello Doctor
☞Tư vấn Miễn Phí qua Facebook: Hello Doctor
HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG
_____________________________
Khi nào nên đi khám bác sĩ?
Nếu bạn có bất kì dấu hiệu nào của rối loạn nhân cách, hãy đến khám bác sĩ chuyên khoa. Việc không điều trị sẽ gây ra các vấn đề nghiêm trọng trong cuộc sống của bạn.
===
Bác sĩ tham vấn thông tin và hỗ trợ khám bệnh:
✍ Sài Gòn: Các bác sĩ Bv Tâm Thần HCM, Đại Học Y Dược, Đại học Phạm Ngọc Thạch
✍ Hà Nội: Viện Tâm Thần Bạch Mai- Đại Học Quốc Gia (khoa Y) - Đại Học Y Hà Nội.
✍ Đà Nẵng: Bệnh viện tâm thần Đà Nẵng.
☎ Gọi điện tư vấn miễn phí và hẹn khám Bác sĩ: 19001246
===
3. Nguyên nhân gây ra bệnh rối loạn nhân cách
Nhân cách là tập hợp của suy nghĩ, cảm xúc và hành vi khiến bạn trở nên độc nhất. Đó là cách bạn nghĩ, thấu hiểu và hành động với thế giới bên ngoài, cũng như cách bạn nhìn nhận bản thân . Nhân cách được hình thành từ nhỏ, và ảnh hưởng do:
- Genes
- Môi trường sống
Rối loạn nhân cách có thể được hình ảnh do sự kết hợp giữa di truyền và môi trường sống. Genes của bạn có thể bị tổn thương gây ra rối lọan nhân cách, hay môi trường sống đã khiến bạn có tình trạng như hiện tại.
_____________________________
☞Tư vấn Miễn Phí qua Điện Thoại:19001246
☞Tư vấn Miễn Phí qua Zalo: Hello Doctor
☞Tư vấn Miễn Phí qua Facebook: Hello Doctor
HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG
_____________________________
Yếu tố nguy cơ mắc bệnh rối loạn nhân cách
Mặc dù chưa biết chính xác nguyên nhân chính gây ra rối loạn nhân cách, tuy nhiên có một số yếu tố có thể ảnh hưởng, như:
- Tiền căn gia đình có rối loạn nhân cách hay các rối loạn tâm lý khác
- Hoàn cảnh gia đình lúc nhỏ
- Được chẩn đoán rối loạn ứng xử từ nhỏ
- Cấu trúc và các yếu tố hóa học trong não bộ
_____________________________
☞Tư vấn Miễn Phí qua Điện Thoại:19001246
☞Tư vấn Miễn Phí qua Zalo: Hello Doctor
☞Tư vấn Miễn Phí qua Facebook: Hello Doctor
HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG
_____________________________
4. Biến chứng của bệnh rối loạn nhân cách
Rối loạn nhân cách có thể gây cản trợ cuộc sống của người bệnh và cả người thân của họ. Tình trạng này gây ra các vấn đề trong các mối quan hệ, công việc và học tập, khiến bản thân bị tách biệt và lạm dụng thuốc cũng như rượu bia.
_____________________________
☞Tư vấn Miễn Phí qua Điện Thoại:19001246
☞Tư vấn Miễn Phí qua Zalo: Hello Doctor
☞Tư vấn Miễn Phí qua Facebook: Hello Doctor
HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG
_____________________________
5. Điều trị bệnh rối loạn nhân cách
Chẩn đoán
Nếu bác sĩ cho rằng bạn có thể có rối lọan nhân cách, họ sẽ:
- Khám thực thể: Bằng các câu hỏi về tình trạng sức khỏe của bạn. Trong một số trường hợp, triệu chứng của bạn có thể do tình trạng sức khỏe về thể chất có vấn đề. Ngoài ra bạn sẽ trải qua các xét nghiệm cận lâm sàng để cung cấp thêm thông tin cho việc chẩn đoán, kể cả kiểm tra thói quen dùng thuốc kích thích và rượu bia
- Đánh giá tâm thần: Bao gồm các phân tích về hành vi, suy nghĩ và cảm giác của bạn để giúp cho việc chẩn đoán, trong lúc đánh giá, thông tin của người thân có thể giúp ích.
- Dùng thang điểm đánh giá DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorder)
Chuẩn đoán qua thang điểm
Mối rối loạn nhân cách đều có một thang điểm đánh giá riêng. Tuy vậy, theo DSM-5, thông thường việc chẩn đoán rối loạn nhân cách bao gồm quan điểm cá nhân lệch lạc trong thời gian dài dẫn đến sự khốn khổ hay tuyệt vọng ở ít nhất hai trong 4 điều sau:
- Cách bạn nắm bắt và hiểu được bản thân, người khác và các tình huống
- Cảm xúc thích hợp trong mọi tình huống
- Cách bạn thõa hiệp với mọi người và trọng các mối quan hệ
- Cách bạn kiểm soát được bản thân
Đôi lúc rất khó để xác định dạng rối loạn nhân cách nào khi các triệu chứng thường giống nhau và có nhiều hơn một dạng rối loạn nhân cách trong cùng một người. Và các rối loạn khác như: lo âu, trầm cảm hay bị lạm dụng làm cho việc chẩn đoán phức tạp hơn. Nhưng việc chẩn đoán phải cần thời gian để đưa ra được phương án điều trị tốt nhất.
_____________________________
☞Tư vấn Miễn Phí qua Điện Thoại:19001246
☞Tư vấn Miễn Phí qua Zalo: Hello Doctor
☞Tư vấn Miễn Phí qua Facebook: Hello Doctor
HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG
_____________________________
Điều trị
Việc điều trị sẽ phụ thuộc vào dạng rối loạn nhân cách nào, mức độ và hoàn cảnh bản thân. Do rối loạn nhân cách thường kéo dài nên việc điều trị cần nhiều tháng hay nhiều năm.
Ngoài bác sĩ thăm khám, sự tham gia của đội ngũ sau đây sẽ giúp ích cho việc điều trị của bạn:
- Bác sĩ tâm thần
- Chuyên viên tâm lý
- Y tá chuyên khoa tâm thần
- Dược sĩ
- Người tổ chức hoạt động xã hội
Nếu triệu chứng của bạn được kiểm soát tốt, bạn chỉ cần sự trợ giúp của bác sĩ chuyên khoa.
Liệu pháp tâm lý
Liệu pháp tâm lý thường là phương pháp điều trị chính cho rối lọan nhân cách. Trong suốt quá trình trị liệu, bạn sẽ hiểu nhiều hơn về tình trạng của bản thân và tâm trạng, cảm giác ,suy nghĩ và hành vi của mình. Đồng thời bạn sẽ được học cách đối mặt với stress và kiểm soát được rồi loạn của bản thân. Liệu phâp tâm lý có thể cho cá nhân hay tập thể - cho người thân và bàn bè của bạn cùng tham gia. Và người trị liệu sẽ xác định phương pháp nào là tốt nhất cho bạn. Bạn có thể sẽ được học thêm cách kỹ năng xã hội. Việc học này giúp bạn kiểm soát triệu chứng và điều tiết được hành vi có thể ảnh hưởng đến công việc và mối quan hệ của bạn.
Liệu pháp gia đình cũng giúp hỗ trợ và thêm hiểu biết để các thành viên có thể giúp đỡ người nhà bị rối lọan nhân cách.
Thuốc
Không có thuốc đặc trị nào cho tình trạng rối loạn nhân cách. Tuy vậy vẫn có một số loại thuốc có công dụng để cải thiện triệu chứng như:
- Thuốc chống trầm cảm
- Thuốc an thần
- Thuốc chống loạn thần
- Thuốc chống lo âu
Điều trị nội trú
Khi rối lọan nhân cách trở nên trầm trọng, bạn có thể sẽ cần sự chăm sóc tại bệnh viện hoặc trung tâm y tế. Điều này là cần thiết khi bạn không thể quan tâm đến bản thân và gây nguy hiểm cho mình cũng như người khác. Việc có điều trị nội trú hay không phụ thuộc vào quyết định của bác sĩ chuyên khoa thăm khám. Sau khi được điều trị nội trú ổn định, bác sĩ sẽ cân nhắc đến các bước điều trị khác.
_____________________________
☞Tư vấn Miễn Phí qua Điện Thoại:19001246
☞Tư vấn Miễn Phí qua Zalo: Hello Doctor
☞Tư vấn Miễn Phí qua Facebook: Hello Doctor
HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG
_____________________________
Biện pháp tự khắc phục
Lối sống và hỗ trợ tại nhà
Cùng với kế hoạch trị liệu với bác sĩ, hãy cân nhác thực hiện các điều sau:
- Tích cực với việc điều trị bệnh, chăm sóc bản thân
- Uống thuốc theo chỉ dẫn
- Học cách hiểu hơn về bản thân
- Năng động hơn
- Không dùng rượu bia hay hút thuốc
- Thăm khám đúng hẹn
Đối mặt và hỗ trợ
Hãy nhờ đến sự giúp đỡ của bác sĩ để học cách cải thiện kỹ năng đối phó với tình huống và sự trợ giúp cần thiết
Nếu người thâncủa bạn mắc rối lọan nhân cách
Hãy làm việc với bác sĩ, chuyên gia để tìm ra giải pháp hỗ trợ tốt nhất. Vui lòng liên hệ bác sĩ Hello Doctor qua số điện thoại: 1900 1246.
Bác sĩ khám, điều trị
Thạc sĩ - Bác sĩ Lê Thành Nhân
Khoa: Tâm thần, Nội thần kinh
Nơi làm việc: Bệnh viện Chợ Rẫy
Kinh nghiệm: 7 năm
Vị trí: Bác sĩ chuyên khoa
Thạc sĩ - Bác sĩ Nguyễn Thi Phú
Khoa: Tâm thần
Nơi làm việc: Bệnh viện Đại Học Y Dược
Kinh nghiệm: 21 năm
Vị trí: Bác sĩ chuyên khoa
Khoa: Tâm thần
Nơi làm việc: Bệnh viện Tâm thần TP Hồ Chí Minh
Kinh nghiệm: 23 năm
Vị trí: Bác sĩ chuyên khoa
Khoa: Tâm thần
Nơi làm việc: Trung tâm Pháp Y Tâm thần Khu vực TP. Hồ Chí Minh
Kinh nghiệm: 15 năm
Vị trí: Bác sĩ chuyên khoa
Bác sĩ Chuyên khoa II Vũ Thị Lan
Khoa: Tâm thần
Nơi làm việc: Bệnh viện tuyến Trung Ương
Vị trí: Bác sĩ chuyên khoa
Bác sĩ Chuyên khoa II Phạm Công Huân
Khoa: Tâm thần
Nơi làm việc: Bệnh viện tuyến Trung Ương
Kinh nghiệm: 12 năm
Vị trí: Bác sĩ chuyên khoa
Khoa: Tâm thần
Nơi làm việc: Bệnh viện Tâm thần thành phố Đà Nẵng
Kinh nghiệm: 19 năm
Vị trí: Bác sĩ chuyên khoa
Thạc sĩ - Bác sĩ nội trú Lê Thị Phương Thảo
Khoa: Tâm thần
Nơi làm việc: Bệnh viện tuyến Trung Ương
Kinh nghiệm: 11 năm
Vị trí: Bác sĩ chuyên khoa
tu cach nc trong gia đình e rất khác. trở thành 1 con người hoàn toàn khác.
ngày lúc này e đang nhìn nhận được và mình đang đi quá xa khoảng cách với m.người.
Bác sĩ cho e loi khuyen chứ ehoang mang và trạm cam k nc dc voi ai het
Có một thời gian tôi làm công trình với nhiều áp lực, từ cty, từ gia đình. Từ đó đến nay tôi thấy mình có nhiều thay đổi trong tính cách. Trong các trường hợp rối loạn tôi thấy mình có vẻ ở cụm A - rối loạn nhân cách phân liệt.
1. Cảm thấy không hài lòng trong mọi việc. Lúc nào cùng cảm thấy bực bội, khó chịu với những việc ko vừa ý, dù là nhỏ nhặt nhất. vd như nhà cửa bẩn, bừa bộn. Mỗi lần như thế tôi luôn bực bội quát tháo ầm ĩ; mặc dù sau đó nhận thấy mình hơi quá, hơi nặng lời với vợ con, tự hứa lần sau kiềm chế, như lần sau lại tài diễn :(
2. Cảm thấy không hứng thú với các mối quan hệ xã hội, thích ở một mình hơn. vd như tết vừa rồi, tôi đi chúc tết mỗi nhà giám đốc theo nghĩa vụ, cả tết chỉ ở nhà.
3. Ít biểu hiện cảm xúc, Thường lạnh lùng với mọi người xung quanh. có thể đọc những bài báo, câu chuyện khiến tôi cảm thấy mủi lòng, rơm rớm nước mắt. nhưng nhìn thấy tai nạn, hay cảnh nghèo khổ ngoài đời, tôi lại cảm thấy bình thường, không chút động lòng. Hoặc BẢN THÂN BỊ TAI NẠN cũng không cảm thấy sợ hãi hay lo lắng .... hoặc bị đe dọa cũng nhìn trừng lại rồi bỏ qua như không có gì.
Ngoài ra tôi có 1 triệu chứng ở cụm C như: sợ xấu hổ, chê trách. Luôn chuẩn bị trước các chi tiết, bố cục hay các luật lệ, Chủ nghĩa hoàn hảo quá mức.....
Trên là một số trạng thái của tôi. Không biết là tôi có bị rối loạn tâm thần hay rối loạn nhân cách hay không?
Kính nhờ các bác sĩ tư vấn!