Mất điều khiển lời nói chủ ý ở trẻ

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

2. Các dấu hiêu, biểu hiện và triệu chứng của bệnh mất điều khiển lời nói chủ ý ở trẻ em

Biểu hiện của triệu chứng của rối loạn này sẽ thay đổi tùy theo độ tuổi của trẻ cung như độ nặng của rối loạn.

Mất điều khiển lời nói chủ ý ở trẻ gắn liền với việc chậm chạp trong việc phát ra từ đầu tiên, giới hạn số từ mà trẻ nói ra hoặc chỉ có thể phát ra vài nguyên âm hoặc phụ âm.

Nên theo dõi các triệu chứng này từ 18 tháng đến 02 tuổi để xác định trẻ có rối loạn hay không.

Trẻ từ 02 đến 04 tuổi. Việc phát âm không rõ nguyên âm phụ âm, nói, phát âm không rõ từ hay âm tiết gợi ý có rối loạn này ờ trẻ.

Nhiều trẻ khó khăn trong việc để hàm, môi, lưỡi đúng vị trí dẫn đến trẻ cũng không dễ dàng phát ra âm kế tiếp.
Một số trẻ khác thì có thể có trở ngại ngôn ngữ, như là giảm vốn từ vựng hoặc khó khăn với trật tự từ.

Vài triệu chứng điển hình có thể dễ dàng nhìn thấy và từ đó giúp chẩn đoán chinh xác. Tuy nhiên, một số triệu chứng có thể trùng với các triệu chứng của những rối loạn ngôn ngữ hay rối loạn phát âm khác, nên gây khó khăn trong việc chẩn đoán chứng mất điều khiển lời nói chủ ý ở trẻ.

Dưới đây là một số dấu hiệu đặc trưng giúp phân biệt chứng mất điều khiển lời nói chủ ý ở trẻ với những rối loạn phát âm khác:

Khó phát âm, khó đánh vần âm kế tiếp
Di chuyển các bộ phận hàm, môi, lưỡi một cách chậm chạp để tạo ra di chuyển chính xác giúp phát âm
Phát âm không rõ nguyên âm
Sai trọng âm
Nhấn âm ở tất cả các vần
Có khoảng ngừng giữa các vần
Không nhất quán, phát âm sai cùng một từ ở lần phát âm thứ hai
Không bắt chước phát âm được các từ đơn giản
Lỗi phát âm không nhất quán

Những dấu hiệu đặc trưng có biểu hiện ở trẻ mất điều khiển lời nói chủ ý và ở cả những rối loạn ngôn ngữ khác:

Trẻ từ 07 đến 12 tháng tuổi, có hiện tượng giảm số từ nói bập bẹ mà đáng lẽ trẻ phải nói được
Chậm phát ra âm đầu tiên (sau 12 – 18 tháng tuổi)
Sử dụng giới hạn số nguyên âm và phụ âm
Thường xuyên bỏ mất âm
Không hiểu lời nói người khác

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

Triệu chứng của bệnh mất điều khiến lời nói chủ ý ở trẻ

Một số rối loạn lời nói có thể làm nhầm lẫn với mất điều khiển lời nói chủ ý ở trẻ

Vài rối loạn lời nói thường gây nhầm lẫn bởi có các dấu hiệu đặc trưng chồng chéo nhau bao gồm rối loạn cách phát âm, rối loạn âm vị và phát âm sai.

Lỗi phát âm hay lỗi âm vị bao gồm:

Đọc chạy âm, thay vì âm này đọc thành âm kia, ví dụ “lên” - “nên”
Bỏ sót phụ âm cuối
Không xì hơi, ví dụ “sẽ” đọc thành “dẽ”
Bỏ âm đơn giản, ví dụ “ngày” đọc thành “này”

Đây là rối loạn phát âm sai do có rối loạn cơ phát âm vì cơ yếu, liệt cứng cơ hoặc không kiểm soát được cơ phát âm. Để tạo ra một âm rất khó khăn vì cơ phát âm không thể đưa ra xa, đủ nhanh, đủ mạnh như bình thường.

Phát âm sai dễ xác định hơn là mất điều khiển lời nói chủ ý ở trẻ. Tuy nhiên khi phát âm sai mà do tổn thương não, sẽ rất khó xác định giữa phát âm sai và mất điều khiển lời nói chủ ý ở trẻ.

===

Bác sĩ tham vấn thông tin và hỗ trợ khám bệnh:

✍ Sài Gòn: Các bác sĩ Bv Tâm Thần HCM, Đại Học Y Dược, Đại học Phạm Ngọc Thạch

✍ Hà Nội: Viện Tâm Thần Bạch Mai- Đại Học Quốc Gia (khoa Y) - Đại Học Y Hà Nội.

✍ Đà Nẵng: Bệnh viện tâm thần Đà Nẵng.

☎ Gọi điện tư vấn miễn phí và hẹn khám Bác sĩ: 19001246

⌨ CHAT FACEBOOK

Tư vấn qua CHAT ZALO

===

3. Nguyên nhân gây ra bệnh mất điều khiển lời nói chủ ý ở trẻ

Mất điều khiển chủ ý ở trẻ thường là do nhiều nguyên nhân, nhưng trên thực tế nhiều trường hợp khó xác định được nguyên nhân gây ra. Bác sĩ ít kiểm tra não trẻ trong trường hợp trẻ bị mất điều khiển chủ ý.

Mất điều khiển chủ ý ở trẻ có thể là kết quả của một tổn thương não, như là đột quỵ, nhiễm trùng hoặc chấn thương não.

Mất điều khiển chủ ý ở trẻ cũng có thể do rối loạn trật tự gen, rối loạn trao đổi chất. Mất điều khiển chủ ý ở trẻ thường xảy ra ở chứng quá nhiều galactose trong máu.

Vì vậy để giúp trẻ có chứng mất điều khiển lời nói chủ ý tiến bộ trong phát âm, cần sử dụng đến phương pháp âm ngữ trị liệu.

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

Yếu tố nguy cơ mắc bệnh mất điều khiển lời nói chủ ý ở trẻ

Gen FOXP2 bất thường làm gia tăng nguy cơ “mất điều khiển chủ ý ở trẻ” và các rối loạn ngôn ngữ khác. Gen FOXP2 liên quan tới việc hình thành thần kinh, đường truyền tín hiệu trong não bộ.

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

4. Biến chứng và tác hại của bệnh mất điều khiển lời nói chủ ý ở trẻ

Chứng “mất điều khiển lời nói chủ ý ở trẻ” gián tiếp ảnh hưởng khả năng giao tiếp của trẻ.

Một số triệu chứng đi kèm của chứng mất điều khiển lời nói chủ ý ở trẻ:

Chậm phát triển ngôn ngữ, như là khó tiếp thu lời nói, giảm vốn từ vựng, sử dụng từ trong câu sai
Chậm tiếp thu kiến thức mới, cơ vận động phát âm chậm phát triển, có các vấn đề về đọc, đánh vần và viết
Khó vận dụng kỹ năng dùng cơ vận động
Quá nhạy cảm, ví dụ trẻ không thích chảy răng vì đụng cơ phát âm

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

5. Phương pháp điều trị bệnh mất điều khiển lời nói chủ ý ở trẻ

Chẩn đoán

Để đánh giá tình trạng của trẻ, chuyên gia âm ngữ học sẽ xem lại các triệu chứng và tiền sử bệnh của trẻ, đánh giá chức năng cơ phát âm, đánh giá khả năng tạo ra âm, từ hoặc cụm từ.

Chuyên gia âm ngữ học sẽ đánh giá kỹ năng ngôn ngữ của trẻ, như là vốn từ vựng, cấu trúc câu, khả năng hiểu lời nói.

Các test thường làm:

Kiểm tra thính lực: chuyên gia âm ngữ học kiểm tra thính lực để tìm xem có trở ngại thính lực nào ảnh hưởng tới khả năng ngôn ngữ của trẻ không
Đánh gia chức năng cơ miệng: khám cơ môi, cơ lưỡi, cơ hàm, vòm miệng xem có bất thường cấu trúc hay không. Chuyên gia âm ngữ trị liệu sẽ theo dõi cách trẻ di chuyển môi, lưỡi, hàm bằng các hoạt động thổi, cười, hôn.
Đánh giá sự phát âm: đánh giá khả năng tạo ra âm, từ, câu trong các hoạt động thường ngày. Có thể kêu trẻ nêu tên các tranh ảnh.

_____________________________