Thay đổi tâm lý theo thời tiết

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

2. Các dấu hiệu, biểu hiện và riệu chứng của bệnh thay đổi tâm lý theo thời tiết

Trong hầu hết các trường hợp, các triệu chứng thay đổi tâm lý do thời tiết xuất hiện vào cuối mùa thu hoặc đầu mùa đông và rời đi vào những ngày có nắng của mùa xuân và mùa hè. Tuy nhiên, một số người ngược lại có các triệu chứng bắt đầu vào mùa xuân hoặc mùa hè. Trong cả hai trường hợp, các triệu chứng có thể bắt đầu nhẹ và trở nên trầm trọng hơn khi giai đoạn tiến triển.

Trầm cảm

Thay đổi tâm lý do thời tiết là một phân loại của trầm cảm chủ yếu, bệnh xảy ra và phụ thuộc vào mùa.

Cảm thấy chán nản hầu hết trong ngày, gần như mỗi ngày
Cảm thấy vô vọng hoặc vô ích
Có năng lượng thấp
Mất hứng thú các hoạt động mà bạn từng yêu thích
Có vấn đề khi ngủ
Có những thay đổi trong sự thèm ăn hoặc cân nặng của bạn
Cảm thấy lười biếng hay lo âu
Khó tập trung
Có những suy nghĩ thường xuyên về cái chết hoặc tự sát

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

Biểu hiện trầm cảm ở bệnh thay đổi tâm lý theo mùa

Thay đổi tâm lý theo mùa thu và đông

Các triệu chứng bắt đầu vào mùa đông, đôi khi được gọi là trầm cảm mùa đông, có thể bao gồm:

Cáu gắt
Mệt mỏi hoặc năng lượng thấp
Gây rắc rối với người khác
Quá nhạy cảm với việc từ chối
Cảm giác nặng, "chì" ở cánh tay hoặc chân
Ngủ nhiều
Sự thèm ăn thay đổi, đặc biệt là sự thèm ngọt
Tăng cân

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

Biểu hiện tâm lý vào mùa đông của bệnh thay đổi tâm lý theo thời tiết

Thay đổi tâm lý theo mùa xuân mùa hè

Các triệu chứng bắt đầu vào mùa hè, đôi khi được gọi là trầm cảm mùa hè, có thể bao gồm:

Phiền muộn
Rắc rối khi ngủ (mất ngủ)
Giảm cân
Chán ăn
Lo lắng

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

Sự thay đổi theo mùa trong rối loạn lưỡng cực

Ở một số người có rối loạn lưỡng cực, mùa xuân và mùa hè có thể mang lại các triệu chứng hưng cảm, mùa thu và mùa đông có thể là thời điểm xuất hiện các triệu chứng trầm cảm.

Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Có những ngày bạn cảm thấy buồn là chuyện bình thường. Nhưng nếu bạn cảm thấy không thoải mái trong nhiều ngày và bạn không thể có động lực để thực hiện các hoạt động mà bạn thường thích, hãy đi khám. Điều này đặc biệt quan trọng nếu giấc ngủ và sự thèm ăn của bạn đã thay đổi hoặc nếu bạn cảm thấy vô vọng, suy nghĩ về tự sát, hoặc chuyển sang uống rượu để thư giãn.

===

Bác sĩ tham vấn thông tin và hỗ trợ khám bệnh:

✍ Sài Gòn: Các bác sĩ Bv Tâm Thần HCM, Đại Học Y Dược, Đại học Phạm Ngọc Thạch

✍ Hà Nội: Viện Tâm Thần Bạch Mai- Đại Học Quốc Gia (khoa Y) - Đại Học Y Hà Nội.

✍ Đà Nẵng: Bệnh viện tâm thần Đà Nẵng.

☎ Gọi điện tư vấn miễn phí và hẹn khám Bác sĩ: 19001246

⌨ CHAT FACEBOOK

Tư vấn qua CHAT ZALO

===

3. Nguyên nhân gây ra bệnh thay đổi tâm lý theo thời tiết

Nguyên nhân cụ thể của thay đổi tâm lý theo thời tiết vẫn chưa được biết. Một số yếu tố có thể đóng vai trò vào nguyên nhân gây bệnh gồm:

Đồng hồ sinh học của bạn (nhịp sinh học): Mức giảm của ánh sáng mặt trời vào mùa thu và mùa đông có thể gây ra thay đổi tâm lý theo thời tiết khởi đầu mùa đông. Sự giảm ánh sáng mặt trời này có thể làm hỏng đồng hồ bên trong cơ thể và dẫn đến trầm cảm.
Mức serotonin: sự giảm serotonin- một chất hoá học của não- ảnh hưởng đến tâm trạng, có thể đóng một vai trò trong thay đổi tâm lý theo thời tiết. Giảm ánh sáng mặt trời có thể làm giảm serotonin có thể gây trầm cảm.
Mức melatonin: Sự thay đổi theo mùa có thể phá vỡ sự cân bằng mức melatonin trong cơ thể, nó đóng một vai trò trong mô hình giấc ngủ và tâm trạng.

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

Yếu tố nguy cơ bị bệnh thay đổi tâm lý theo thời tiết

Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ thay đổi tâm lý theo thời tiết bao gồm:

Giới tính nữ: thay đổi tâm lý theo thời tiết được chẩn đoán thường xuyên ở phụ nữ hơn nam giới, nhưng nam giới có thể có các triệu chứng nghiêm trọng hơn.
Tuổi: Những người trẻ tuổi có nguy cơ thay đổi tâm lý theo thời tiết mùa đông cao hơn, và thay đổi tâm lý theo thời tiết mùa đông ít có khả năng xảy ra ở người lớn tuổi hơn.
Tiền sử gia đình: Những người bị thay đổi tâm lý theo thời tiết có thể có nhiều người có quan hệ huyết thống bị thay đổi tâm lý theo thời tiết hoặc một dạng trầm cảm khác.
Có trầm cảm lâm sàng hoặc rối loạn lưỡng cực: Triệu chứng trầm cảm có thể xấu hơn theo mùa nếu bạn mắc một trong những tình trạng này
Sống xa xích đạo: thay đổi tâm lý theo thời tiết có vẻ phổ biến hơn trong số những người sống xa phía bắc hoặc phía nam của đường xích đạo. Điều này có thể là do ánh sáng mặt trời giảm trong mùa đông và ngày dài hơn đêm trong các tháng hè.

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

4. Biến chứng và tác hại của bệnh thay đổi tâm lý theo thời tiết

Có những dấu hiệu và triệu chứng thay đổi tâm lý theo thời tiết nghiêm trọng. Giống như các loại trầm cảm khác, thay đổi tâm lý theo thời tiết có thể trở nên tồi tệ hơn nếu không được điều trị. bao gồm:

Suy nghĩ hoặc có hành vi tự sát
Xa lánh xã hội
Các vấn đề về trường học hoặc công việc
Lạm dụng chất gây nghiện

Điều trị có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng, đặc biệt nếu thay đổi tâm lý theo thời tiết được chẩn đoán và điều trị sớm.

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

5. Các phương pháp điều trị bệnh thay đổi tâm lý theo thời tiết

Chẩn đoán

- Khám sức khoẻ: Bác sĩ có thể khám cho bạn và hỏi những câu hỏi chuyên sâu về sức khoẻ của bạn. Trong một số trường hợp, trầm cảm có thể liên quan đến bệnh lý khác mà bạn đang mắc.

- Xét nghiệm: Ví dụ, bác sĩ có thể làm xét nghiệm máu gọi là công thức máu toàn phần hoặc kiểm tra tuyến giáp của bạn để đảm bảo hoạt động đúng.

- Đánh giá tâm lý: Để kiểm tra dấu hiệu trầm cảm, bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng, suy nghĩ, cảm xúc và các hành vi của bạn. Bác sĩ có thể cho bạn điền vào một bảng câu hỏi.

Thay đổi tâm lý theo thời tiết được coi là một dạng phụ của trầm cảm chủ yếu hoặc rối loạn lưỡng cực. Ngay cả khi đánh giá kỹ lưỡng, đôi khi bác sĩ có thể khó chẩn đoán thay đổi tâm lý theo thời tiết vì các loại trầm cảm hoặc các bệnh trạng tâm thần khác có thể gây ra các triệu chứng tương tự.

Nhiều chuyên gia về sức khoẻ tâm thần sử dụng các tiêu chí DSM-5 do Hiệp hội Tâm thần học Hoa Kỳ công bố để chẩn đoán bệnh tâm thần. Hướng dẫn này cũng được các công ty bảo hiểm sử dụng để thanh toán cho việc điều trị.

Các tiêu chí DSM-5 để chẩn đoán thay đổi tâm lý theo thời tiết bao gồm những đợt mắc này trong ít nhất hai năm qua:

Trầm cảm bắt đầu trong một mùa cụ thể mỗi năm
Trầm cảm kết thúc trong một mùa cụ thể mỗi năm
Không có giai đoạn nào của trầm cảm theo mùa mà bạn có một khí sắc bình thường
Nhiều mùa trầm cảm hơn những mùa không trầm cảm trong suốt thời gian bạn mắc bệnh

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

Điều trị

Điều trị thay đổi tâm lý theo thời tiết có thể bao gồm liệu pháp ánh sáng, thuốc và liệu pháp tâm lý. Nếu bạn có rối loạn lưỡng cực, hãy nói với bác sĩ của bạn - điều này rất quan trọng để biết khi nào tiến hành liệu pháp trị liệu bằng ánh sáng và khi nào dùng thuốc chống trầm cảm. Cả hai phương pháp điều trị có thể gây ra một giai đoạn hưng cảm.

Điều trị bệnh thay đổi tâm lý theo thời tiết

Liệu pháp ánh sáng

Trong liệu pháp ánh sáng, còn được gọi là liệu pháp trị liệu bằng ánh sáng, người ta sử dụng một hộp trị liệu ánh sáng đặc biệt để bạn tiếp xúc với ánh sáng rực rỡ. Điều này bắt chước ánh sáng ngoài trời tự nhiên và dường như gây ra sự thay đổi các chất hoá học trong não liên quan đến tâm trạng.

Liệu pháp ánh sáng là một trong những phương pháp điều trị đầu tiên cho thay đổi tâm lý theo mùa thu. Thường bắt đầu có tác dụng trong vài ngày tới hai tuần và gây ra ít tác dụng phụ. Nghiên cứu về liệu pháp ánh sáng có giới hạn, nhưng có vẻ như hiệu quả đối với hầu hết mọi người trong việc làm giảm các triệu chứng thay đổi tâm lý theo thời tiết.

Trước khi mua một hộp đèn trị liệu, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ về loại tốt nhất cho bạn và làm quen với nhiều tính năng và lựa chọn để bạn mua một sản phẩm chất lượng cao an toàn và hiệu quả.

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

Thuốc

Một số người bị thay đổi tâm lý theo thời tiết được điều trị chống trầm cảm, đặc biệt nếu các triệu chứng nghiêm trọng.

Một loại thuốc phóng thích chậm bupropion chống trầm cảm (Wellbutrin XL, Aplenzin) có thể giúp ngăn ngừa chứng trầm cảm ở những người có tiền sử thay đổi tâm lý theo thời tiết. Các thuốc chống trầm cảm khác cũng thường được sử dụng để điều trị thay đổi tâm lý theo thời tiết.

Bác sĩ có thể khuyên bạn nên bắt đầu điều trị bằng thuốc chống trầm cảm trước khi các triệu chứng của bạn bắt đầu mỗi năm hoặc cũng có thể khuyên bạn tiếp tục dùng thuốc chống trầm cảm kéo dài hơn ngay cả khi các triệu chứng của bạn đã biến mất.

Xin lưu ý rằng có thể mất vài tuần để bạn nhận thấy được thuốc chống trầm cảm có tác dụng. Ngoài ra, bạn có thể phải thử các loại thuốc khác nhau trước khi bạn tìm thấy một trong số đó hoạt động tốt cho bạn và có ít tác dụng phụ.

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

Tâm lý trị liệu

Trị liệu tâm lý, còn gọi là liệu pháp trò chuyện, là một cách khác để điều trị thay đổi tâm lý theo thời tiết. Liệu pháp tâm lý có thể giúp bạn:

Xác định và thay đổi những suy nghĩ tiêu cực và hành vi có thể khiến bạn cảm thấy tồi tệ hơn
Tìm hiểu những cách lành mạnh để đối phó với thay đổi tâm lý theo thời tiết
Học cách quản lý căng thẳng

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

Đối phó và hỗ trợ

Giữ kế hoạch điều trị của bạn: Dùng thuốc theo chỉ dẫn và tham dự các buổi hẹn trị liệu theo kế hoạch.

Chăm sóc bản thân: Nghỉ ngơi đủ và dành thời gian để thư giãn. Tham gia vào một chương trình tập luyện hoặc tham gia vào một hình thức hoạt động thể chất thường xuyên khác. Ăn uống chế độ lành mạnh. Không dùng rượu hay các thuốc cấm để làm giảm triệu chứng.

Thực hành quản lý căng thẳng: Tìm hiểu các kỹ thuật để quản lý căng thẳng của bạn tốt hơn. Căng thẳng không kiểm soát có thể dẫn đến trầm cảm, ăn quá nhiều, hoặc các hành vi không lành mạnh.

Xã hội hoá: Khi bạn cảm thấy buồn, có thể khó hòa đồng. Hãy nỗ lực kết nối với những người mà bạn thích khi ở xung quanh. Họ có thể hỗ trợ bạn, một bờ vai để bạn dựa vào và khóc hoặc một trò đùa để nâng đỡ cảm xúc của bạn.

Một chuyến đi: Nếu có thể, hãy nghỉ hè ở các địa điểm nắng nóng, ấm cúng nếu bạn có thay đổi tâm lý theo mùa đông hoặc các địa điểm mát hơn nếu bạn có thay đổi tâm lý theo mùa hè.

_____________________________