Bệnh ho gà

Ho gà là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp rất dễ lây lan. Đa số ở nhiều trường hợp, nó được nhận biết bằng một cơn ho khan tiếng nặng, sau đó là một hơi thở có âm lượng cao.

1. Triệu chứng ho gà
2. Nguyên nhân ho gà
3. Các yếu tố nguy cơ
4. Biến chứng ho gà
5. Chẩn đoán ho gà
6. Điều trị ho gà
7. Phòng ngừa ho gà

Trước khi vắc-xin được phát triển, bệnh ho gà được coi là bệnh thời thơ ấu. Ngày nay, bệnh ho gà chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ em, nên cần phải hoàn thành quá trình tiêm chủng đầy đủ cho trẻ nhỏ để sau này trẻ phát triển sẽ có thể miễn dịch với bệnh.

Tử vong do ho gà hiếm gặp nhưng thường xảy ra ở trẻ sơ sinh. Đó là lý do tại sao việc tiêm chủng kháng sinh kháng bệnh ho gà là rất quan trọng đối với phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh nhũ nhi.

1. Các dấu hiệu, biểu hiện và triệu chứng của bệnh ho gà

Khi bạn bị nhiễm bệnh ho gà, phải mất khoảng 7 đến 10 ngày để các dấu hiệu và triệu chứng xuất hiện, mặc dù đôi khi có thể lâu hơn. Ban đầu chúng thường nhẹ và giống với cảm lạnh thông thường:

• Sổ mũi
• Nghẹt mũi
• Mắt đỏ, chảy nước mắt
• Sốt
• Ho

Sau một hoặc hai tuần, các dấu hiệu và triệu chứng xấu đi. Chất nhầy dày tích tụ bên trong đường hô hấp của bạn, gây ra ho không kiểm soát được. Các cơn ho nặng và kéo dài có thể:

• Gây nôn
• Gây mệt mỏi

Sau đó là tình trạng ho khan kéo dài, trẻ sơ sinh có thể không ho. Thay vào đó, có thể khó thở, hoặc thậm chí có thể tạm thời ngừng thở.

• Nôn ói
• Hít vào với âm thanh rít.

==

Tư vấn và khám bệnh:

✍ Bác sĩ  Nguyễn Hoàng Bình- BV Chợ Rẫy

☎ Gọi điện tư vấn: 19001246

==

2. Nguyên nhân gây ra bệnh ho gà

Ho gà là do một loại vi khuẩn gọi là bệnh ho gà Bordetella gây ra. Khi một người bị nhiễm bệnh ho hoặc hắt hơi, những giọt nhỏ đầy vi trùng được phun vào không khí và hít vào phổi của bất cứ ai ở gần đó.

Các yếu tố nguy cơ của bệnh ho gà

Trẻ sơ sinh dưới 12 tháng tuổi chưa được chủng ngừa hoặc chưa nhận được đầy đủ các loại vắc-xin được đề nghị có nguy cơ cao nhất cho các biến chứng nghiêm trọng và tử vong.

3. Biến chứng của bệnh ho gà

Một số biến chứng của ho gà để lại như:

• Xương sườn bị thâm tím hoặc nứt
• Thoát vị ổ bụng
• Mạch máu bị vỡ trong da hoặc lòng trắng mắt
• Trẻ sinh non

Ở trẻ sơ sinh - đặc biệt là trẻ dưới 6 tháng tuổi - các biến chứng do ho gà nghiêm trọng hơn và có thể bao gồm:

• Viêm phổi
• Chậm hoặc ngừng thở
• Mất nước hoặc giảm cân do khó khăn khi ăn
• Co giật
• Tổn thương não

Bởi vì trẻ sơ sinh và trẻ chập chững biết đi có nguy cơ cao nhất của các biến chứng do ho gà, họ có nhiều khả năng cần điều trị tại bệnh viện. Các biến chứng có thể đe dọa tính mạng đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi:

4. Chẩn đoán bệnh ho gà

- Chẩn đoán bệnh ho gà ở giai đoạn đầu có thể khó khăn vì các dấu hiệu và triệu chứng giống với các triệu chứng của các bệnh hô hấp thông thường khác, chẳng hạn như cảm lạnh, cúm hoặc viêm phế quản.

- Đôi khi, các bác sĩ có thể chẩn đoán ho gà chỉ đơn giản bằng cách hỏi về các triệu chứng và lắng nghe ho. Có thể cần thử nghiệm y tế để xác nhận chẩn đoán. Các xét nghiệm này có thể bao gồm:

- Thăm khám mũi hoặc cổ họng và thử nghiệm. Bác sĩ sẽ lấy một miếng gạc hoặc mẫu hút từ khu vực nơi mũi và cổ họng gặp nhau (mũi họng). Sau đó mẫu được kiểm tra bằng chứng về sự hiện diện của vi khuẩn ho gà.

- Xét nghiệm máu. Một mẫu máu có thể được rút ra và gửi đến một phòng thí nghiệm để kiểm tra số lượng bạch cầu của bạn, bởi vì các tế bào bạch cầu giúp cơ thể chống nhiễm trùng, chẳng hạn như ho gà. Số lượng bạch cầu cao thường biểu thị sự hiện diện của nhiễm trùng hoặc viêm. Đây là một xét nghiệm tổng quát và không cụ thể đối với bệnh ho gà

- Chụp X-quang ngực. Bác sĩ có thể yêu cầu chụp X quang để kiểm tra sự hiện diện của tình trạng viêm hoặc dịch trong phổi, có thể xảy ra khi viêm phổi làm biến chứng ho gà và các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp khác.

5. Các phương pháp điều trị bệnh ho gà

Trẻ sơ sinh thường phải nhập viện để điều trị vì bệnh ho gà nguy hiểm hơn đối với nhóm tuổi đó.

Điều trị cho trẻ lớn hơn và người lớn thường có thể được quản lý tại nhà.

Thuốc men

Thuốc kháng sinh tiêu diệt vi khuẩn gây ho gà và giúp phục hồi sức khỏe. Những người trong gia đình bị phơi nhiễm có thể được cho dùng kháng sinh dự phòng.

Phong cách sống và biện pháp khắc phục tại nhà

Những lời khuyên sau đây về đối phó với các cơn ho áp dụng cho bất cứ ai đang được điều trị ho gà tại nhà:

- Nghỉ ngơi nhiều. Một phòng ngủ mát mẻ, yên tĩnh và tối có thể giúp bạn thư giãn và nghỉ ngơi tốt hơn.

-Uống nhiều nước. Nước, nước trái cây và súp là những lựa chọn tốt. Ở trẻ em, đặc biệt, hãy theo dõi các dấu hiệu mất nước, chẳng hạn như môi khô, khóc mà không có nước mắt và tiểu tiện không thường xuyên.

- Ăn các bữa ăn nhỏ hơn. Để tránh nôn sau khi ho, hãy ăn những bữa nhỏ hơn, thường xuyên hơn là những bữa ăn lớn.

- Làm sạch không khí. Giữ cho căn nhà của ban không bị kích ứng có thể kích hoạt các cơn ho, chẳng hạn như khói thuốc lá và khói từ lò sưởi.

- Ngăn chặn lây truyền. Che miệng khi ho và rửa tay thường xuyên; nếu bạn phải ở quanh người khác, hãy đeo khẩu trang.

6. Cách phòng ngừa bệnh ho gà

Cách tốt nhất để ngăn ngừa bệnh ho gà là với vắc-xin ho gà, mà các bác sĩ thường kết hợp với văcxin chống lại hai bệnh nghiêm trọng khác - bạch hầu và uốn ván. Các bác sĩ khuyên bạn nên bắt đầu chủng ngừa trong giai đoạn phôi thai.

Thuốc chủng này bao gồm một loạt năm mũi tiêm, thường được chủng cho trẻ em ở những lứa tuổi này:

• 2 tháng
• 4 tháng
• 6 tháng
• 15 đến 18 tháng
• 4 đến 6 năm

Tác dụng phụ của vắc-xin: Tác dụng phụ của thuốc chủng này thường nhẹ và có thể bao gồm sốt, cáu kỉnh, đau đầu, mệt mỏi hoặc đau nhức tại chỗ tiêm.

Thanh thiếu niên, vì khả năng miễn dịch của vắc-xin ho gà có xu hướng giảm dần từ tuổi 11, các bác sĩ khuyên bạn nên tiêm tăng cường ở tuổi đó để bảo vệ chống ho gà (ho gà), bạch hầu và uốn ván.

Người lớn. Một số loại vắc-xin uốn ván và bạch hầu trong 10 năm cũng bao gồm bảo vệ chống ho gà (ho gà). Thuốc chủng này cũng sẽ giảm nguy cơ lây truyền bệnh ho gà cho trẻ sơ sinh.

Phụ nữ mang thai. Các chuyên gia y tế hiện nay khuyên phụ nữ mang thai nên được chủng ngừa ho gà từ 27 đến 36 tuần tuổi thai. Điều này cũng có thể bảo vệ trẻ sơ sinh trong vài tháng đầu đời.

Thuốc phòng ngừa

Nếu bạn đã tiếp xúc với người bị ho gà, bác sĩ có thể đề nghị thuốc kháng sinh để bảo vệ chống nhiễm trùng nếu bạn:

• Là nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
• Đang mang thai.
• Dưới 12 tháng tuổi.
• Có một tình trạng sức khỏe có thể khiến bạn có nguy cơ bị bệnh nặng hoặc biến chứng, chẳng hạn như hệ miễn dịch suy yếu hoặc hen suyễn.
• Sống với người bị ho gà.
• Sống với người có nguy cơ cao bị bệnh nặng hoặc biến chứng do nhiễm trùng ho gà.