Bàn chân đái tháo đường

Bệnh tiểu đường là căn bệnh mà hiện nay nhiều người mắc phải. Bệnh tiểu đường có thể để lại nhiều biến chứng nguy hiểm cho người bệnh, trong đó có bệnh bàn chân đái tháo đường.

1. Bệnh bàn chân đái tháo đường là gì?

2. Triệu chứng của bệnh bàn chân đái tháo đường

• Khi nào nên đi khám bác sĩ?

3. Nguyên nhân gây ra bệnh bàn chân đái tháo đường

• Yếu tố nguy cơ gây bệnh bàn chân đái tháo đường

4. Biến chứng của bệnh bàn chân đái tháo đường

5. Điều trị bệnh bàn chân đái tháo đường

6. Phòng chống bệnh bàn chân đái tháo đường

7. Bác sĩ điều trị

1. Bệnh bàn chân đái tháo đường là gì?

Bệnh tiểu đường có thể gây nguy hiểm cho bàn chân của bệnh nhân - thậm chí một vết cắt nhỏ cũng có thể gây hậu quả nghiêm trọng như tổn thương thần kinh làm mất cảm giác ở chân. Bệnh tiểu đường cũng có thể làm giảm lưu lượng máu đến chân, dẫn đến khó chữa bệnh hoặc gia tăng nhiễm trùng. Bởi vì những vấn đề này, bệnh nhân không thể nhận thấy một vật lạ trong giày của họ. Kết quả là họ có thể phát triển vết phồng rộp hoặc đau. Điều này có thể dẫn đến nhiễm trùng hoặc một vết thương không lành khiến bệnh nhân có nguy cơ bị đoạn chi.

2. Các dấu hiệu, biểu hiện và triệu chứng của bệnh bàn chân đái tháo đường

Những vấn đề tổn thương bàn chân đi kèm theo bệnh đái tháo đường có thể nhanh chóng trở nên trầm trọng, thế nên việc theo dõi thường xuyên để phát hiện những tổn thương hay thay đổi trạng thái là vô cùng quan trọng để có những kiểm tra bệnh lý kịp thời. Sau đây là những dấu hiệu cần lưu ý:

Viêm loét da bàn chân

Loét chân có thể ảnh hưởng đến người mắc bệnh đái tháo đường type 1 và type 2. Loét chân có thể xảy ra ở bất cứ ai, thường là những mảng da bị viêm loét ở lòng bàn chân. Khi mức đường trong máu cao hoặc biến đổi thường xuyên làm cho vùng da tổn thương không lành lại đúng cách. Ngay cả một thương tích nhẹ có thể bắt đầu một vết loét chân.

Vết thương, vết cắt da, vết phỏng, vết trầy xước, vết phồng rộp da

Đối với bệnh nhân tiểu đường việc theo dõi các vết thương như vết cắt, phỏng, trầy xước, phồng rộp là rất quan trọng. Bệnh nhân phải đảm bảo đôi bàn chân được giữ gìn vệ sinh sạch sẽ, che phủ vùng da bị tổn thương bằng miếng băng nhưng vẫn đảm bảo thoáng khí và không làm cho dùng da đó bị cọ xát hay nặng thêm. 

Cảm giác đau

Cảm giác đau sinh ra chính là hệ quả của sự tổn thương, chẳng hạn như một vết thương, vết phồng rộp hay xương gãy nhưng cũng có thể sinh ra do những kích thích đau từ thần kinh. Trong một số trường hợp, nếu như đau vì kích thích thần kinh nỗi đau sẽ hiện diện ngay cả khi không có bất kì một tổn thương nào 

Cảm giác khó chịu như bị châm chích

Khi bệnh nhân cảm thấy lòng bàn chân tê và có cảm giác châm chích thì đó cũng là chiệu trứng của một số trường hợp. Nguyên nhân có thể xuất phát từ sự tắc nghẽn mạch trong tuần hoàn, ví dụ như khi bạn dồn trọng lượng cơ thể một lúc lâu lên một chân. Tuy nhiên, nó có thể là kết quả của bệnh lý thần kinh vấn đền của hệ tuần hoàn nếu như cảm giác ấy xảy đến thường xuyên và không thể giải thích khác được.

Cảm giác nóng và nhạy cảm khi tiếp xúc

Một số bệnh nhân bị bệnh đái tháo đường thuật lại họ cảm thấy đau nhói khi da chân tiếp xúc với những chất liệu vải như tấm ra chải giường. Hay cảm giác nóng rát làm họ không thể nào ngủ được. Những triệu chứng trên xảy ra với trường hợp bệnh nhân đái tháo đường được chuẩn đoán là chứng loạn cảm giác, một dạng của bệnh do kích ứng của thần kinh

Bàn chân ấm

Hiện tượng bàn chân ấm là kết quả của nhiều trường hợp, một trong số đó có thể vô hại nhưng đối với bệnh nhân bị bệnh đái tháo đường thì không nên bỏ qua triệu chứng này.

Bàn chân ấm hơn mức bình thường có thể bị ảnh hường bởi nhiệt độ mơi trường, nhưng có thể là dấu hiệu của biến chứng hoặc tình trạng khác.

Nếu bàn chân của bạn, hoặc chỉ một chân, đang cảm thấy ấm, nên kiểm tra bàn chân của bạn để biết dấu hiệu của bất kỳ tổn thương , như sưng hoặc thay đổi màu sắc. Nếu bạn không thể kiểm tra chân mình, hãy nhờ người khác giúp bạn.

Trong một số trường hợp bạn có thể nhận thấy một sưng tấy nóng khi chạm vào. Điều này có thể do một số lý do và có thể bao gồm bất kỳ điều nào sau đây:

• Viêm mô tế bào - nhiễm khuẩn
• Bệnh Gout
• Mắt cá chân hoặc xương cá bị gãy dưới chân
• Chân Charcot
• Bệnh thận
• Vỉ hoặc chai
• Côn trùng cắn

Bàn chân lạnh 

Nếu bạn có bàn chân lạnh khi sờ vào mà không phải do nhiệt độ của môi trường, và đi kèm với mạch đập yếu, nó có thể hiển thị một dấu hiệu của vấn đề tuần hoàn. Điều này thậm chí còn có thể xảy ra nếu bạn nhận thấy có sự mất giảm lông trên đôi chân hoặc ngón chân của bạn.

Tê chân 

Nếu bàn chân của bạn bị tê liệt, và không chỉ là tạm thời, nó có thể là một dấu hiệu của bệnh thần kinh tiểu đường. Nếu tổn thương ảnh hưởng đến dây thần kinh cảm giác của bệnh nhân, điều này có thể gây ra mất cảm giác và bàn chân là cơ quan rất dễ bị ảnh hưởng đầu tiên.

Sưng tấy

Sưng có thể xảy ra vì một số lý do, với một số dấu hiệu nguy hiểm.Nguyên nhân gây sưng ở bàn chân bao gồm phù nề (trữ nước),  gãy xương, bong gân, gout và nhiễm trùng nhưng cũng có nguyên nhân khác

Da khô và nứt nẻ 

Da khô tương đối phổ biến nhưng nó là triệu chứng không nên bị loại bỏ. Những người bị đái tháo đường có nguy cơ cao về da khô do chứng đau dây thần kinh vì các dây thần kinh bị hư hỏng không cung cấp tín hiệu cho thấy chân cần hydrat hóa. Nếu bạn phát hiện bị da khô, hãy thông báo cho bác sĩ của bạn, giúp da của bạn được điều trị thích hợp và do đó làm giảm nguy cơ biến chứng phát triển có thể bao gồm viêm da hoặc nhiễm trùng, có thể nghiêm trọng.

Những vết chai cứng trên da chân

Các vùng da cứng hoặc vùng gồ lên trên da có thể mang hình thù giống hột ngô, viêm kẽ ngón chân hoặc viêm bao hoạt dịch ngón chân. Đây thường là dấu hiệu của việc mang giày dép không hợp lý và có thể dẫn đến các vấn đề khác phát triển. Các điều kiện cũng có thể làm tăng nguy cơ thiệt hại chân và nhiễm trùng xảy ra.

Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Đối với những bệnh nhân bị đái tháo đường những tổn thương ở vùng bàn chân là vô cùng cần lưu ý vì có thể sẽ diễn biến xấu nhanh chóng. Thế nên khi phát hiện một trong những triệu chứng đã liệt kê trên cần đến gặp bác sĩ ngay để kịp thời có những kiểm tra và xét nghiệm khắc phục nhanh chóng. Vì vậy bệnh nhân cần kiểm tra vùng da chân cũng như theo dõi xúc giác ở vùng này mỗi ngày và thường xuyên.

===

Tư vấn và đặt lịch khám:

✍ Các bác sĩ Nội Tiết Hello Doctor 

☎ Gọi Bác sĩ: 19001246

==

3. Nguyên nhân gây ra bệnh bàn chân đái tháo đường

Nhiễm trùng thần kinh có thể làm tăng đáng kể nguy cơ mắc một chứng bệnh chân xảy ra vì bệnh nhân không thể cảm nhận được khi bàn chân của họ trở nên trầm trọng hơn. Những người bị đái tháo đường có thể kèm theo chứng giảm chức năng thần kinh do bệnh thần kinh tiểu đường ngoại vi.

Các động mạch bị hẹp hay tổn thương mạch máu cũng có thể làm giảm lưu lượng máu tới chân, thế nên bệnh nhân tiểu đường khó lành vết thương dễ dẫn đến nhiễm trùng

3 yếu tố: tổn thương thần kinh, mạch máu và nhiễm trùng luôn kết hợp với nhau chặt chẽ. Trong đa số bệnh nhân có vết loét bàn chân đái tháo đường thì bệnh lý thần kinh và mạch máu ngoại biên do đái tháo đường đóng vai trò trung tâm. Yếu tố chính dẫn đến nhiễm trùng bàn chân đái tháo đường là từ vết loét bàn chân.

Yếu tố nguy cơ gây bệnh bàn chân đái tháo đường

Một số yếu tố khiến cho bạn có nguy cơ bị bàn chân đái tháo đường cao hơn đó là:

• Bệnh thần kinh tiểu đường ngoại vi
• Thương tổn tuần hoàn mạch máu
• Đi bộ chân trần
• Mang giày dép bó chặt 
• Các vết thương vết cắt vết phỏng không được chăm sóc vệ sinh đúng cách gây nhiễm trùng 
• Hút thuốc
• Không tập thể dục
• Béo phì 
• Cholesterol trong máu cao 

4. Biến chứng và tác hại của bệnh bàn chân đái tháo đường

- Biến chứng thần kinh: Biến chứng thần kinh, làm giảm khả năng cảm nhận đau, nóng hay lạnh, đồng nghĩa với việc bạn sẽ không thể cảm nhận được chân đã bị tổn thương

- Mạch máu: Các bệnh nhân đái tháo đường dễ bị xơ vữa động mạch, các mạch máu bị hẹp hoặc tắc sẽ làm giảm lượng máu đến các cơ quan trong cơ thể

- Nhiễm trùng: Các bệnh nhân đái tháo đường dễ bị nhiễm trùng hơn người bình thường, lý do là đường máu cao và tuần hoàn máu kém làm cho các phản ứng bảo vệ chống nhiễm trùng ở các bệnh nhân này diễn ra chậm hơn và kém hiệu quả hơn

- Biến đổi ngoài da chai chân hay có vết loét chân

- Nghiêm trọng hơn là phải dẫn đến đoạn chi 

Để biết rõ hơn về những biến chứng của bệnh bàn chân đái tháo đường, bạn có thể tham khảo tại video sau:

5. Các phương pháp điều trị bệnh bàn chân đái tháo đường

Có một loạt các phương pháp trị liệu sẵn có để điều trị các biến chứng khác nhau về chân mà đồng thời cũng hiệu quả đới với những trường hợp bàn chân đái tháo đường.Một số điều trị sau đây là những điều cần được thực hiện bởi các chuyên gia chăm sóc sức khoẻ. Tham khảo ý kiến bác sĩ của bạn nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu tổn thương bàn chân.

Phẫu thuật

Phẫu thuật là phương pháp cuối cùng có thể được yêu cầu nếu các vấn đề về bàn chân tiến triển đến mức độ nghiêm trọng. Phẫu thuật rất có thể xảy ra nếu các vấn đề về bàn chân không được điều trị đủ nhanh vì thế điều quan trọng là phải thông báo cho bác sĩ của bạn về bất cứ tổn thương nào hoặc thay đổi tình trạng của bàn chân.

Kháng sinh

Thuốc kháng sinh được sử dụng để chống nhiễm trùng do vi khuẩn và có thể được yêu cầu đối với những người có loét chân không lành. Thuốc kháng sinh có thể được tiêm tĩnh mạch hoặc đường miệng tùy thuộc vào một số yếu tố.

Cắt bỏ mô hoại tử/ tảo thương 

Loại bỏ mô hoại tử (đã chết), bị tổn thương hoặc bị nhiễm trùng từ vết thương, có thể cải thiện sự sạch sẽ của vết thương và thúc đẩy quá trình lành bệnh.

Tảo thương có thể được thực hiện bằng một số phương pháp bao gồm:

• Tự phân giải - kích thích cơ thể sử dụng các enzyme của riêng mình để làm lành vết thương
• Tảo thương nhờ enzyme - sử dụng các enzyme hóa học, như enzyme tại chỗ, hoặc protein phân giải
• Sự khử mùi cơ học - dùng băng vết thương từ ẩm ướt đến khô và sau đó tháo băng vải cùng với các mô chết hoặc bị nhiễm đã bị dính vào băng vết thương
• Phẫu thuật cắt bỏ - sử dụng dụng cụ phẫu thuật , chẳng hạn như dao mổ, để loại bỏ mô chết và bị nhiễm
• Liệu pháp Larval - sử dụng ấu trùng ruồi (chuột rút) để làm sạch mô chết

6. Phòng chống bệnh bàn chân đái tháo đường

Những bệnh nhân tiểu đường phải nhận thức về tầm quan trọng của việc chăm sóc đôi bàn chân và việc lựa chọn giày dép là một yếu tố không nên bỏ qua. Khi lựa chọn một đôi giày tốt nhất, điều quan trọng chúng ta cần là một đôi giày vừa vặn và phân bố áp lực đồng đều cho toàn bộ bề bặt bàn chân.

Nếu giày quá ngắn, đấy chính là nguy cơ gây ra các vấn đề bao gồm ngón chân cán búa, phồng rộp,chai chân hay hư hại ngón chân. Ngón chân cán búa có thể xảy ra nếu ngón chân bị uốn cong bên trong đôi giày, theo thời gian, có thể dẫn đến gân và cơ bắp ở chân bị ảnh hưởng và điều này có thể dẫn đến biến dạng của bàn chân. 

Bất kỳ hình thức tổn thương da hoặc hình dạng của bàn chân có thể dẫn đến không lành vết thương và gây loét bàn chân 

Lưu ý rằng nếu bệnh nhân có bệnh thần kinh, có thể không có khả năng cảm nhận cho dù đôi giày có thoải mái hay không. Thế nên việc kiểm tra bàn chân mỗi ngày để xem có dấu hiệu hư hỏng hoặc thay đổi gì hay không là vô cùng quan trọng.

Những điều bạn cần làm đó là:

- Thường xuyên kiểm tra bàn chân, các kẽ ngón để mau chóng phát hiện những viêm loét vết trầy phồng rộp 

- Có một chế độ ăn uống phù hợp với điều trị bệnh đái tháo đường kết hợp tập thể dục thường xuyên, tránh tình trạng thừa cân hay tăng cholesterol trong máu

- Duy trì dòng máu lưu thông đến bàn chân tránh ngồi lâu gây tê chân cử động chân điều độ

Bệnh bàn chân đái tháo đường nên được điều trị càng sớm càng tốt để tránh những hậu quả xâu đến với bệnh nhân. Bạn có thể liên hệ đặt khám với các bác sĩ của Hello Doctor chúng tôi để nhận được sự hỗ trợ và giúp đỡ qua số điện thoại 1900 1246. Các bác sĩ của chúng tôi với nhiều năm kinh nghiệm sẽ giúp bạn điều trị bệnh hiệu quả.