Run tay là biểu hiện của bệnh gì? Nguyên nhân và cách điều trị
Chào bác sĩ, tôi tên là Ngọc. Thời gian gần đây tôi thấy mình có biểu hiện run tay. Tuy tình trạng này không phải kéo dài liên tục mà thỉnh thoảng đột ngột xuất hiện. Dù run không mạnh nhưng tôi vẫn cảm thấy lo lắng không biết mình có đang bị làm sao không. Xin hỏi bác sĩ Run tay là biểu hiện của bệnh gì và tôi phải điều trị ra sao. Mong bác sĩ hồi đáp. Cảm ơn bác sĩ.
===
Tham vấn thông tin, tư vấn và hẹn khám bệnh:
===
Trả lời:
Chào bạn Ngọc, cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về cho chúng tôi. Run là một cử động có nhịp điệu nhưng không phải do bạn cố ý thực hiện. Nguyên nhân của run thường là do các vấn đề ở vùng não điều khiển vận động. Các vấn đề thần kinh có thể gây ra run nhưng cũng có thể là do các vấn đề chuyển hóa và độc tố như là rượu làm ảnh hưởng đến não bộ và hệ thần kinh. Run tay cũng có khi là hệ quả của việc dùng các loại thuốc khác nhau.
Run tay là một trường hợp trong bệnh run tay chân và bạn có thể tham khảo thêm thông tin tại Bệnh run tay chân.
1. Khi nào run tay là bình thường?
Run tay là điều bình thường khi bạn chỉ bị run tay nhẹ. Ví dụ như, nếu bạn giơ tay và cánh tay ra trước mặt, hai tay bạn sẽ không đứng yên hoàn toàn mà sẽ hơi run nhẹ. Do đó, run tay không phải lúc nào cũng là dấu hiệu của bệnh tật. Đôi khi run chỉ là phản ứng của cơ thể với một điều gì đó như:
- Lớn tuổi.
- Khi bạn thấy căng thẳng, mệt mỏi, lo lắng hay lúc giận dữ. Căng thẳng đến từ công việc, các vấn đề trong các mối quan hệ và lo lắng về sức khỏe đều làm tình trạng run tệ hơn. Giận dữ, đói bụng, hay thiếu ngủ… tất cả đều có thể làm bạn bị run tay. Để giảm các vấn đề áp lực không đáng có, nhiều văn phòng đã sử dụng vách ngăn văn phòng để khắc phục tình trạng này.
Đây được gọi là run sinh lí. Mỗi người đều có một dạng run nhẹ tới mức chúng ta không thấy được. Tuy nhiên, dưới những tình trạng nhất định, run sinh lí có thể trở thành vấn đề đáng chú ý.
Một trong những tình huống thường gặp là thời kì căng thẳng cao độ hoặc quá lo lắng khi đứng trước đám đông, tay hoặc giọng nói của bạn sẽ bắt đầu run. Hay khi bạn đứng ở góc của một tòa nhà cao tầng và nhìn xuống đất, chân bạn có lẽ sẽ run. Đây là những điều làm tăng các cơn run sinh lí. Nếu bạn thấy những cơn run này là vấn đề lớn, bạn nên đến gặp bác sĩ. Bạn cũng có thể thử các hoạt động làm giảm căng thẳng như ngồi thiền, tập yoga và nghe nhạc.
- Thuốc: Một vài loại thuốc, đáng chú ý nhất là thuốc điều trị hen như thuốc dãn phế quản có thể dẫn đến run tay. Một thủ phạm khác cũng rất thường gặp đó là các thuốc có khả năng liên quan đến một loại chất hóa học ở não là dopamine, qua đó làm nâng tâm trạng của bạn lên. Khi bạn ngưng dùng thuốc, bạn sẽ không còn run nữa. Do đó, nếu bạn thấy sau khi dùng một loại thuốc nào đó mà làm bạn bị run thì bạn nên báo với bác sĩ để bác sĩ thay đổi một loại thuốc khác thay thế cho bạn.
- Sau khi uống các thức uống có cafein như trà, cà phê hoặc coca cũng có thể gây ra run tay cho bạn.
- Khi bạn ở trong khí hậu khắc nghiệt (quá nóng hoặc quá lạnh)
- Thiếu vitamin B12: Không có B12, hệ thần kinh của bạn không hoạt động bình thường được. Bạn nên ăn bổ sung các thực phẩm chứa vitamin B12 như thịt, cá, trứng, và các sản phẩm từ sữa.
- Tuyến giáp tăng hoạt: Tuyến giáp nằm ở cổ. Khi tuyến này tăng hoạt, các hoạt động trong cơ thể bạn sẽ làm việc nhanh hơn. Bạn có thể sẽ gặp vấn đề về giấc ngủ, tim bạn sẽ đập nhanh hơn, và tay bạn có thể sẽ bị run.
2. Run tay là dấu hiệu của bệnh gì?
Run vô căn
Trong hầu hết các nguyên nhân gây run tay thì đây là nguyên nhân thường gặp nhất. Cứ 25 người thì có 1 người mắc, ước tính khoảng 4% dân số. Đây là bệnh thần kinh bị nhiều nhất. Nó thường bắt đầu ở tay nhưng nó có thể lan tới cánh tay, đầu, giọng nói hoặc những bộ phận khác của cơ thể. Hầu hết các dạng của run sẽ ảnh hưởng tay bạn khi chúng đang để yên. Run vô căn thì lại rất khác biệt vì nó chỉ ảnh hưởng khi tay bạn đang vận động. Nếu tay bạn run khi bạn đang viết hay đánh máy, hoặc bạn để ý thấy hầu như run tay xảy ra khi bạn đang lấy thứ gì đó hoặc đang uống nước. Nếu bạn có những kiểu run như thế thì hẳn là bạn đã bị run vô căn.
Nguyên nhân có thể do:
- Sự biến đổi gen: Điều đó có nghĩa là nếu ba hoặc mẹ của bạn bị run tay, khả năng bạn cũng sẽ bị run tay.
- Độc tố từ môi trường cũng gây ra run trong một vài ca: Nhưng cần nhiều nghiên cứu hơn để chứng minh mối liên hệ giữa chúng
- Tuổi tác cũng là một yếu tố nguy cơ khác: Run vô căn có thể xảy ra ở bất kì độ tuổi nào, nhưng mà thường gặp ở người trên 40 tuổi. Tỉ lệ mắc càng cao khi bạn càng lớn tuổi.
Run vô căn thường bắt đầu ở một tay, thường là ở tay thuận và từ từ ảnh hưởng đến tay còn lại. Nguy cơ mắc chứng run vô căn tăng dần theo tuổi tác, tuy nhiên bệnh có thể phát bất cứ lúc nào.
Run vô căn tuy không đe dọa đến tính mạng nhưng nó có thể nặng lên theo thời gian. Căng thẳng, mệt mỏi và quá nhiều thực phẩm có chứa cafein cũng làm nặng tình trạng run tay. Đến một thời điểm nào đó, việc ăn uống, viết chữ và tất cả các hoạt động hàng ngày cũng trở thành một thử thách lớn. Tình trạng này có thể khó điều trị.
Chúng ta có thuốc điều trị chứng run tay này nhưng không thuốc nào cho hiệu quả bền vững. Phẫu thuật cũng là một cách điều trị. Bác sĩ sẽ cấy một thiết bị vào não bạn để kiểm soát các cơn run. Nếu tay run trở thành một vấn đề lớn với bạn, hãy hỏi bác sĩ để được giúp đỡ thêm.
Bệnh Parkinson
Run là dấu hiệu sớm của bệnh Parkinson, bệnh này ảnh hưởng khoảng 10 triệu người trên toàn thế giới. Không phải ai cũng sẽ bị run khi mắc bệnh này nhưng hầu hết người ở giai đoạn sớm của bệnh sẽ có sự cử động nhẹ ở tay, chân, hoặc thậm chí là ở một ngón tay. Điểm khác biệt giữa run vô căn và run do bệnh Parkinson là kiểu run, run vô căn là run xảy ra khi tay bạn đang hoạt động, còn run trong bệnh Parkinson là run khi tay bạn đang để yên. Khi bạn cử động, tay bạn không còn run nữa. Dù là chỉ gập nhẹ một ngón tay cũng sẽ giúp ích rất nhiều.
Cũng như các loại run khác, sự căng thăng hoặc phấn khởi cũng làm tình trạng nặng hơn. Hầu hết thời gian, run ảnh hưởng chỉ một bên cơ thể. Khi bạn sống với căn bệnh này lâu hơn, sự run sẽ lan sang bên còn lại của cơ thể.
Để biết được vì sao bệnh Parkinson lại gây ra run tay, bạn có thể xem tại Nguyên nhân gây râ bệnh Parkinson.
Bệnh đa xơ cứng
Căn bệnh này nhắm đến hệ miễn dịch, não bộ, thần kinh và tủy sống của bạn. Điều này có thể làm tay bạn bị run. Bệnh đa xơ cứng gây ra rất nhiều kiểu run. Thường gặp nhất là kiểu run giống chứng run vô căn.
Bỏ rượu
Run là dấu hiệu đầu tiên. Nếu bạn không quá nghiện rượu thì run tay chỉ xảy ra trong khoảng vài ngày. Nếu bạn uống quá nhiều hoặc uống trong một thời gian dài, có thể bạn sẽ bị run trong một năm hoặc hơn.
3. Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Hãy đến bác sĩ nếu bạn có triệu chứng run tay và có thêm các triệu chứng:
- Run tay càng ngày càng nặng
- Run tay ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày của bạn
Bác sĩ sẽ muốn chắc chắn rằng nguyên nhân gây run tay của bạn không do các tình trạng khác và họ có thể sẽ đưa ra các hướng điều trị phù hợp cho bạn.
Bạn có thể tham khảo thêm triệu chứng tê bàn tay nếu bản thân xuất hiện triệu chứng này.
Bạn Ngọc thân mến, hãy thử đối chiếu tình trạng run tay của bạn tương ứng với những điều mà chúng tôi đưa ra không. Tuy nhiên, cũng xin nhắc nhở bạn rằng nếu bạn thấy tình trạng bị run tay ngày càng nặng hơn thì tốt nhất bạn nên đi khám bác sĩ để được khám chữa bệnh. Bạn có thể liên hệ đặt khám với các bác sĩ của Hello Doctor theo số điện thoại 1900 1246.
Đọc thêm
Bình luận, đặt câu hỏi