Mê sảng

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

2. Các dấu hiệu, biểu hiện và triệu chứng của bệnh mê sảng

Các dấu hiệu và triệu chứng của mê sảng thường bắt đầu qua vài giờ hoặc vài ngày. Chúng thường biến động trong ngày, và có thể có giai đoạn không triệu chứng. Các triệu chứng thường có xu hướng nặng hơn về đêm. Các dấu hiệu và triệu chứng tiên phát gồm có:

Giảm nhận thức môi trường xung quanh

Điều này có thể gây ra:

Mất khả năng tập trung vào một chủ đề hoặc đổi chủ đề
Bị mắc kẹt vào một ý nghĩ, giảm đáp ứng trả lời với câu hỏi hoặc cuộc đối thoại
Dễ dàng bị phân tán bởi những thứ không quan trọng
Giảm đáp ứng với môi trường xung quanh

Kĩ năng tư duy nghèo nàn

Điều này có thể biểu hiện qua việc:

Giảm trí nhớ, đặc biệt các sự việc gần đây
Mất định hướng, ví dụ, không biết mình đang ở đâu hoặc mình là ai
Khó nói chuyện hoặc khó lặp lại từ
Lời nói thiếu mạch lạc hoặc vô nghĩa
Gặp khó khăn trong việc hiểu lời nói
Khó đọc hoặc khó viết

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

Thay đổi hành vi

Biểu hiện gồm có:

Thấy những thứ không tồn tại (ảo giác)
Kích động, lo âu hoặc có hành vi gây chiến
La hét, rên rỉ hoặc tạo các âm thanh khác
Im lặng, đặc biệt ở người lớn tuổi
Cử động chậm hoặc lơ mơ
Rối loạn giấc ngủ
Đảo ngược chu kì giấc ngủ: ngủ ngày, thức đêm

Rối loạn cảm xúc

Các triệu chứng bao gồm:

Lo lắng, sợ hãi hoặc hoang tưởng
Trầm cảm
Cáu kỉnh hoặc giận dữ
Cảm giác hưng phấn
Thờ ơ, lãnh đạm
Thay đổi cảm xúc nhanh chóng và không thể tiên đoán được
Thay đổi nhân cách

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

Dấu hiệu, biểu hiện và triệu chứng của bệnh mê sảng

Các loại mê sảng

Có ba loại mê sảng:

Mê sảng tăng động: Đây là loại dễ nhận biết nhất, các biểu hiện bao gồm kích động, lo lắng, thay đổi cảm xúc nhanh chóng hoặc ảo tưởng.
Mê sảng giảm động: Biểu hiện có thể có giảm hoạt động, chậm chạp, lơ mơ
Mê sảng loại hỗn hợp: Loại này bao gồm các triệu chứng của mê sảng tăng động và giảm động. Người bệnh có thể thay đổi qua lại nhanh chóng các triệu chứng của hai loại này.

Mê sảng và sa sút trí tuệ

Mê sảng và sa sút trí tuệ có thể khó được phân biệt, và một người có thể có cùng lúc hai tình trạng này. Sa sút trí tuệ là quá trình giảm trí nhớ và các kĩ năng tư duy khác do sự giảm chức năng và mất tế bào não. Nguyên nhân thường gặp nhất của sa sút trí tuệ là bệnh Alzheimer. (Để biết thêm thông tin về bệnh Alzheimer, xem thêm tại đây)

Một số sự khác biệt triệu chứng giữa mê sảng và sa sút trí tuệ bao gồm:

Khởi phát: Khởi phát của mê sảng xảy ra trong thời gian ngắn, trong khi sa sút trí tuệ thường bắt đầu với các triệu chứng tương đối nhẹ và nặng dần qua thời gian.
Sự chú ý: Khả năng tập trung hoặc duy trì chú ý đặc biệt giảm ở mê sảng. Người sa sút trí tuệ ở giai đoạn sớm vẫn còn giữ cảnh giác được.
Sự biến động: Các triệu chứng của mê sảng có thể biến động đáng kể và thường là cả ngày. Trong khi ở người sa sút trí tuệ trí nhớ của họ và các kĩ năng tư duy ở một mức tương đối ổn định trong ngày.

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

Khi nào cần khám bác sĩ ?

Nếu một người thân, người bạn hoặc người bạn chăm sóc có các dấu hiệu và triệu chứng của mê sảng, hãy dẫn họ đến khám bác sĩ. Các thông tin của bạn về các triệu chứng của họ, cũng như suy nghĩ hoặc các khả năng hàng ngày của họ, sẽ quan trọng để bác sĩ chẩn đoán đúng và tìm ra nguyên nhân.

Nếu bạn nhận ra các dấu hiệu và triệu chứng mê sảng ở người nằm viện, hãy báo cho nhân viên y tế hoặc bác sĩ. Những người lớn tuổi đang hồi phục trong bệnh biện hoặc đang nằm ở nơi chăm sóc y tế dài hạn đặc biệt có nguy cơ cao bị mê sảng.

===
Bác sĩ tham vấn thông tin và hỗ trợ khám bệnh:
✍ Sài Gòn: Các bác sĩ Bv Tâm Thần HCM, Đại Học Y Dược, Đại học Phạm Ngọc Thạch
✍ Hà Nội: Viện Tâm Thần Bạch Mai- Đại Học Quốc Gia (khoa Y) - Đại Học Y Hà Nội.
✍ Đà Nẵng: Bệnh viện tâm thần Đà Nẵng.
☎ Gọi điện tư vấn miễn phí và hẹn khám Bác sĩ: 19001246
⌨ CHAT FACEBOOK
Tư vấn qua CHAT ZALO
===

3. Nguyên nhân gây ra bệnh mê sảng

Mê sảng xảy ra khi tín hiệu đến và đi trong não bị suy giảm. Sự suy giảm này gây ra bởi sự kết hợp nhiều yếu tố làm cho não bị tổn thương và bắt đầu một rối loạn chức năng hoạt động não.

Mê sảng có thể có một hay nhiều nguyên nhân, như tình trạng bệnh lí y khoa và độc tính thuốc. Đôi khi không có nguyên nhân nào được phát hiện. Các nguyên nhân có thể là:

Thuốc hay độc tính thuốc
Lạm dụng rượu hoặc ma túy
Một tình trạng bệnh lí
Mất cân bằng chuyển hóa, như hạ natri hoặc hạ canxi
Bệnh nặng, mạn tính hay giai đoạn cuối
Sốt hoặc nhiễm trùng cấp, đặc biệt ở trẻ em
Tiếp xúc độc tố
Suy dinh dưỡng hoặc mất nước
Mất ngủ hoặc cảm xúc căng thẳng trầm trọng
Đau đớn
Phẫu thuật hoặc thủ thuật y khoa khác bao gồm thuốc gây mê

Nhiều thuốc hay các phối hợp thuốc có thể gây ra mê sảng, bao gồm:

Thuốc giảm đau
Thuốc ngủ
Thuốc trị rối loạn khí sắc, như lo lắng hoặc trầm cảm
Thuốc dị ứng (kháng histamine)
Thuốc trị bệnh Parkinson
Thuốc giảm co thắt hoặc co giật
Thuốc trị hen

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

Sốt cao là một trong những nguyên nhân gây bệnh mê sảng

Sốt cao là một trong những nguyên nhân gây bệnh mê sảng

Các yếu tố nguy cơ mắc bệnh mê sảng

Bất kì tình trạng nào dẫn đến việc nằm viện, đặc biệt là ở đơn vị chăm sóc tích cực hoặc sau phẫu thuật, đều làm tăng nguy cơ mê sảng.

Các tình trạng có thể làm tăng nguy cơ mê sảng bao gồm:

Sa sút trí tuệ, đột quị hoặc bệnh Parkinson
Tuổi già
Các đợt mê sảng trước đây
Say giảm thị lực hay thính lực
Có nhiều vấn đề bệnh lí

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

4. Tác hại và biến chứng của bệnh mê sảng

Mê sảng có thể kéo dài chỉ trong vài giờ hay vài tuần hoặc vài tháng. Nếu vấn đề đi kèm với mê sảng được phát hiện, thời gian hồi phục thường sẽ ngắn hơn.

Mức độ hồi phục tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và sức khỏe tâm thần trước khi khởi phát mê sảng. Người bị mê sảng có thể trải qua tình trạng giảm trí nhớ và kĩ năng tư duy đáng kể. Người có sức khỏe rốt có thể hồi phục hoàn toàn.

Người mắc bệnh nặng, mạn tính hay giai đoạn cuối có thể không lấy lại được kĩ năng tư duy hay các chức năng mà họ có trước khi khởi phát mê sảng. Mê sảng ở người bệnh nặng thường dẫn đến:

Giảm sức khỏe tổng thể
Phục hồi kém sau phẫu thuật
Cần được chăm sóc có hệ thống
Tăng nguy cơ tử vong, đặc biệt là loại mê sảng giảm động

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

5. Các phương pháp điều trị bệnh mê sảng

Chẩn đoán

Một bác sĩ sẽ chẩn đoán mê sảng dựa trên tiền căn bệnh lí, các xét nghiệm đánh giá tình trạng sức khỏe tâm thần và các dấu hiệu của các yếu tố đi kèm. Các khám nghiệm có thể bao gồm:

Đánh giá tình trạng sức khỏe tâm thần. Bác sĩ sẽ bắt đầu đánh giá nhận thức, sự tập trung và suy nghĩ. Điều này có thể thực hiện qua giao tiếp, hoặc các xét nghiệm hay các sàng lọc đánh giá tình trạng tâm thần, sự lú lẫn, nhận thức và trí nhớ.
Các kiểm tra về thần kinh và thực thể. Bác sĩ sẽ thực hiện khám lâm sàng kiểm tra các dấu hiệu về vấn đề sức khỏe hoặc các bệnh đi kèm. Khám thần kinh như kiểm tra thị lực, cân bằng, phối hợp và phản xạ có thể giúp quyết định liệu đột quị hay bệnh thần kinh gây ra mê sảng.
Các xét nghiệm khác. Bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm máu, nước tiểu hoặc các xét nghiệm chẩn đoán khác. Xét nghiệm hình ảnh não bộ có thể được dùng khi một chẩn đoán không thể thực hiện với các thông tin có sẵn.

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

Cách khắc phục bệnh mê sảng

Nếu người thân của bạn có nguy cơ bị mê sảng hoặc đang hồi phục tình trạng mê sảng, bán có thể từng bước giúp họ cải thiện sức khỏe, ngăn ngừa bệnh tái phát.

Cải thiện thói quen ngủ tốt

Để cải thiện các thói quen ngủ tốt:

Cung cấp môi trường yên tĩnh
Giữ ánh sáng phù hợp thời gian trong ngày
Lên kế hoạch cho thời gian ngủ không bị gián đoạn vào ban đêm
Giúp người bệnh giữ thời gian biểu ban ngày thường xuyên
Khuyến khích tự chăm sóc bản thân và hoạt động vào ban ngày

Cải thiện sự bình tĩnh và giữ định hướng

Để giúp người bệnh giữ bình tĩnh và định hướng tốt:

Cung cấp đồng hồ và lịch và để họ xem chúng suốt trong ngày
Trao đổi đơn giản về các thay đổi hoạt động, như thời gian ăn trưa hay tới giờ đi ngủ
Giữ các vật dụng hoặc hình ảnh xung quanh ưa thích trở nên quen thuộc, nhưng tránh tình trạng vật để lộn xộn
Tiếp cận người bệnh một cách bình tĩnh
Xác định chính bạn và các người khác thường xuyên
Tránh gây gổ
Giữ tiếng ồn ở mức nhỏ nhất
Cung cấp và duy trì mắt kính và máy trợ thính

_____________________________

HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG

_____________________________

Tránh các biến chứng

Giúp tránh các vấn đề y khoa bằng cách:

Cho người bệnh uống đúng thuốc và theo một lịch trình
Cung cấp nhiều nước và chế độ ăn lành mạnh
Khuyến khích hoạt động thể lực thường xuyên
Điều trị sớm các vấn đề có thể xảy ra, như nhiễm trùng hay mất cân bằng chuyển hóa

Quan tâm đến người chăm bệnh

Việc chăm sóc thường xuyên cho người bị mê sảng có thể đáng sợ và mệt mỏi. Hãy chăm sóc cả bản thân bạn.

Cân nhắc tham gia nhóm hỗ trợ cho người chăm bệnh
Học hỏi thêm về tình trạng bệnh
Hỏi thêm về các tài liệu giáo dục hoặc các người khác chăm sóc y tế, các tổ chức phi lợi nhuận, dịch vụ y tế cộng đồng và các tổ chức chính phủ
Hãy nhờ người trong gia đình

_____________________________